Heinrich von Kleist, Hầu tước phu nhân von O…

(Bài viết thuộc Zzz Review số 11: Về văn học Đức, ngày 31-7-2022)

(Dựa vào một sự có thật, cảnh sự đã được dịch từ Bắc xuống Nam)

Ở M…, một thành phố trọng điểm ở miền Bắc nước Ý, hầu tước phu nhân von O…, một góa phụ thanh danh không tì vết và bà mẹ của hai đứa trẻ được nuôi dạy tỉ mẩn, cho đăng lên báo một mẩu công bố: rằng cô, nằm ngoài sự nhận thức, đã nhận thấy mình ở vào một hoàn cảnh nhất định, rằng người bố của đứa trẻ cô mang trong người đây hãy bước ra ánh sáng; và rằng, vì nghĩa lý và danh dự gia đình, cô quyết định sẽ kết hôn với người này. Phu nhân trẻ tuổi ấy, người, trước thúc ép của hoàn cảnh bất khả sửa đổi, đã bước một bước thật kỳ khôi mà thu hút lấy sự chế nhạo của thế giới, trong một tâm thế vững vàng đến vậy, là con gái của đại tá von G…, tổng trấn thành M… Chồng cô, hầu tước von O…, người cô đã nồng nhiệt và trọn vẹn cống hiến phần đời mình, mất cách đây tầm ba năm, khi ông đang đi một chuyến công chuyện gia đình tới Paris. Trước ý muốn của bà von G…, người mẹ đáng kính của cô, sau cái chết của chồng cô đã rời dinh thự đồng quê tại V… nơi cô sống cho đến khi ấy và trở về lâu đài dành cho tổng trấn, với hai đứa con, sống với bố cô. Tại đây cô dành mấy năm tiếp sau sống trong cảnh ẩn dật tuyệt đối, bận tâm vào hội họa và đọc sách, vào việc giáo dục con trẻ và chăm lo bố mẹ: cho đến lúc cuộc chiến… bất thình lình đổ vào vùng lân cận quân đội của đủ mọi thế lực trời Âu, trong đó còn có quân Nga. Đại tá von G…, được lệnh chống giữ thành, thúc giục vợ và con gái ông lui về quê lánh nạn hoặc ở chỗ con gái hoặc ở chỗ con trai ông, nằm ở gần V… Nhưng trước khi sự cân đong giữa những gian lao trong việc ở lại thành, nơi bọn họ có thể rơi vào hiểm nguy theo nó, và những hãi hùng có thể xảy ra ở đồng quê, nơi bọn họ sẽ bị phơi bày không gì che chắn, đặt trên cán cân suy tính của giới đàn bà đi đến được kết luận: ngôi thành đã bị quân Nga vây hãm, và lệnh đầu hàng được phát. Đại tá tuyên bố trước mặt gia đình mình giờ ông sẽ hành xử như thể bọn họ không có ở đây; và trả lời bằng đạn dược và bom pháo. Kẻ địch, về phần mình, dội pháo tòa thành tới tấp, đốt các kho vũ khí, chiếm lấy lũy ngoài, và sau khi quan tổng trấn đà đẫn trước một yêu cầu đầu hàng nữa, mở lệnh công kích đêm và đột chiếm pháo đài.

Vào đúng lúc quân Nga, nương theo loạt đạn pháo kích dữ dội, xâm nhập được vào, cánh trái lâu đài tổng trấn bắt lửa và khiến đám phụ nữ phải bỏ lại nó. Bà đại tá, hấp tấp theo sau con gái bà đang chạy xuống cầu thang dắt theo hai đứa con, gọi với rằng bọn họ nên đi sát cùng nhau và trú ẩn tại gian hầm dưới; nhưng một quả bom, nổ ra ngay trong lâu đài đúng thời điểm đó, hoàn thành sự ngự trị của hỗn loạn trong nhà. Hầu tước phu nhân, cùng hai đứa con cô, đi ra đến sân trước tòa lâu đài, nơi chiến trường bom đạn lên tới đỉnh điểm đã làm rực sáng bầu trời đêm, và cô, bất lực không nhìn ra lối thoát và vô phương hướng, bị đẩy lại vào tòa nhà rừng rực lửa. Tại đây, trong lúc sắp thoát qua lối cửa sau, cô không may đụng phải một toán lính địch mang súng trường, nhìn thấy cô, chúng im bặt, xốc súng lên vai và, phác ra những cử chỉ gớm guốc, ào lên và lôi cô theo chúng. Hầu tước phu nhân, bị tha lôi hết chỗ này tới chỗ kia bởi bầy lũ kinh tởm đang giành giật lẫn nhau, vô vọng kêu cứu với đám hầu gái run rẩy đang bỏ chạy ngược vào qua cổng. Bọn chúng kéo cô vào cái sân nhỏ đằng sau tòa lâu đài, nơi cô sắp sửa bị nhận chìm xuống mặt đất trong cuộc hành hạ sỉ nhục vô cùng, thì, được triệu tới bởi tiếng la thất thanh của người phụ nữ, một viên sĩ quan Nga xuất hiện và bầy thú vật đang nhỏ dãi trước món của cướp bóc được chạy tán loạn trước các đòn giáng thịnh nộ của anh ta. Trong mắt hầu tước phu nhân anh ta dường như thiên thần từ thiên đàng xuống cứu giúp. Anh ta thúc vào mặt tên súc sinh tàn bạo cuối, còn đang ôm lấy thân thể thanh mảnh của cô, bằng cán gươm khiến hắn trào máu từ miệng và lảo đảo lui lại; rồi, mở lời với phu nhân trẻ tuổi ân cần bằng tiếng Pháp, đưa tay mình cho cô và dẫn cô, giờ đã câm lặng trước tất cả cảnh tượng này, vào cánh còn lại của tòa thành còn chưa bị lửa xâm chiếm, nơi cô đã lại gục ngã, lần này hoàn toàn bất tỉnh. Tại đây – khi chẳng mấy chốc đám hầu gái hoảng sợ của cô xuất hiện, anh ta sai họ gọi đến một bác sĩ; anh ta đảm bảo với họ, trong khi đội mũ lên đầu, rằng cô sẽ sớm bình phục; nói rồi anh ta trở lại chiến đấu.

Nơi này nhanh chóng bị xâm chiếm hoàn toàn, và viên chỉ huy, chỉ còn kháng cự vì chưa được ân xá, vừa mới rút quân đang trên đà cùng kiệt về lối vào lâu đài, thì viên sĩ quan Nga, mặt mũi bừng rực, bước từ trong nhà ra và kêu gọi ông đầu hàng. Viên chỉ huy đáp lại rằng ông chỉ đang đợi yêu cầu này, giao cho anh ta thanh kiếm của ông và xin anh ta chấp thuận cho ông được vào lại thành và đi tìm gia đình ông. Viên sĩ quan Nga, mà phán đoán từ cái vai anh ta giữ, dường như là một trong những chỉ huy của cuộc đột chiếm, phê chuẩn cho ông quyền này, với điều kiện phải có một lính hộ tống; anh ta đặt mình, dáng điệu đôi phần sốt sắng, lên đầu một chi đội, đẩy trận chiến dứt khoát đến hồi kết ở đoạn nào vẫn còn đang nhiễu loạn, và nhanh chóng hết mức có thể điều quân lính đến những vị trí trọng yếu của pháo đài. Anh ta ngay sau đó quay trở lại sân tập kết, ra lệnh dập tắt đám cháy đang bắt đầu lan dữ tợn, và thậm chí biểu diễn những phép mầu nỗ lực những khi nào mệnh lệnh của mình không được tuân theo với một nhiệt huyết thích đáng. Có lúc anh ta trèo qua trèo lại, giữa những ván nhà đang cháy, cầm ống trong tay điều khiển dòng nước; có lúc, gây hoảng hồn cho những tâm hồn Á châu xung quanh, anh ta ở trong kho vũ khí lăn ra những thùng thuốc súng và bom nhồi thuốc nổ. Viên chỉ huy, trong lúc đó đã đi vào nhà, thất đảm khôn xiết trước cái tin về vận rủi đã giáng xuống hầu tước phu nhân. Hầu tước phu nhân, lúc này đã bình phục hoàn toàn từ cơn choáng, không cần nhờ đến sự giúp đỡ của bác sĩ đúng như viên sĩ quan Nga đã dự đoán, và, trong niềm hân hoan được thấy mọi thành viên trong gia đình cô an toàn và mạnh khỏe, chỉ đang nằm lại giường để làm nguôi cơn lo lắng thừa của họ, đảm bảo với ông rằng cô không có bất kỳ nguyện vọng nào ngoài được phép đứng dậy để tỏ lòng biết ơn đến vị ân nhân của cô. Cô đã được cho biết đó là bá tước F…, Trung tá chỉ huy Quân đoàn bộ binh T…n và Hiệp sĩ Huân chương Công trạng và vài huân chương khác. Cô khẩn nài bố tìm cách giữ anh ta không rời thành chừng nào còn chưa viếng thăm mình trong lâu đài dẫu chỉ chốc lát. Viên chỉ huy, tôn trọng xúc cảm của con gái, quay trở lại pháo đài không chậm trễ và tìm thấy viên sĩ quan Nga đang đi lại trước những mệnh lệnh quân đội không ngừng nghỉ, và, không tìm ra một cơ hội nào tốt hơn, đã chuyển đến ngay trên tường thành, trong lúc anh ta đang duyệt lại đội quân bị trúng đạn la liệt, niềm mong muốn của cô con gái đầy lòng cảm động của ông. Ngài bá tước đảm bảo với ông rằng anh ta chỉ đợi đến giây phút có thể từ bỏ các trọng trách này là đến vấn an hầu tước phu nhân. Anh ta còn đang thăm hỏi, hầu tước phu nhân thế nào rồi? thì những báo cáo của vài sĩ quan kéo anh ta lại vào sự chộn rộn của chiến tranh. Khi trời chập sáng, viên tướng chỉ huy quân đội Nga xuất hiện và đi khám xét pháo đài. Ông ta đến gặp và bày tỏ lòng kính trọng với viên chỉ huy quân địch, lấy làm tiếc rằng vận may đã không đền đáp tốt hơn lòng dũng cảm của ông, và hứa danh dự chấp thuận quyền tự do đi lại hoàn toàn của ông. Đại tá von G… cam đoan với ông ta về lòng biết ơn của mình, và bày tỏ rằng ngày hôm đó mình mang ơn những người Nga nói chung, và đặc biệt là bá tước F…, Trung tá chỉ huy Quân đoàn bộ binh T…n. Viên tướng Nga hỏi điều gì đã xảy ra, và khi ông ta được nghe về vụ xâm phạm láo xược con gái viên chỉ huy, ông ta bừng bừng phẫn nộ. Ông ta gọi đích danh bá tước F… Sau khi trước tiên ca ngợi anh ta vì hành động hào hiệp, khiến gương mặt bá tước bừng đỏ, ông ta kết luận rằng ông ta muốn cái bọn đê mạt đã làm ô danh Sa hoàng này phải lôi ra xử bắn và ra lệnh cho anh ta nói danh tính từng kẻ một. Bá tước F… trả lời, qua những lời bối rối, rằng anh ta không thể đưa ra tên của bất kỳ thủ phạm nào, vì vào thời điểm đó nhận ra được khuôn mặt bọn chúng trong ánh sáng những phản xạ lờ mờ nơi sân trong lâu đài là bất khả. Viên tướng, đã được nghe rằng tòa lâu đài vào thời điểm đó đang phát cháy, ngạc nhiên trước việc này; ông ta nhận định rằng một người có thể nhận ra được những con người quen thuộc qua giọng nói của họ; và, thấy anh ta nhún vai, vẻ lúng túng ra mặt, ông ta chỉ định anh ta điều tra vụ việc một cách khẩn trương và nghiêm ngặt nhất. Vào lúc ấy, một người chen qua đám lính lên trước và báo cáo rằng một trong những thủ phạm, bị bá tước F… gây thương tích, đã ngã gục tại lối hành lang, bị người của viên chỉ huy kéo vào một phòng giam nhỏ, và vẫn còn trong đó. Viên tướng liền cho giải tên này đến, tra hỏi hắn sơ lược, và sau khi hắn đã nói tên số còn lại, ra lệnh xử bắn tất, cả thảy năm tên. Xong việc, sau khi bố trí một đơn vị nhỏ ở lại, viên tướng ra lệnh toàn bộ số lính còn lại rút quân; những sĩ quan hấp tấp trở về binh đoàn mỗi người; ngài bá tước, trong cảnh rối ren của cuộc rút lui, tiến đến viên tổng trấn và tỏ lòng tiếc nuối rằng trong hoàn cảnh hiện tại, anh ta không thể làm gì hơn ngoài hết mực kính cẩn gửi lời hỏi thăm tới hầu tước phu nhân: và chỉ trong chưa đến một giờ pháo đài lại vắng bóng quân Nga.

Gia đình giờ nghĩ xem làm thế nào tìm được một cơ hội trong tương lai nhằm bày tỏ lòng biết ơn đến ngài bá tước, rồi họ sửng sốt dường nào khi được tin anh ta đã chết vào đúng ngày rút quân khỏi pháo đài, trong một cuộc giao tranh nhỏ trên đường. Người đưa tin tới cho M… đã tận mắt chứng kiến cảnh anh ta, trúng đạn chí tử xuyên ngực, được khiêng đến P…, nơi, theo như nguồn tin tin cậy được, anh ta đã mất ngay vào lúc những người khiêng anh chuẩn bị đặt anh xuống từ trên vai họ. Viên chỉ huy, tự mình đến trạm bưu điện hỏi về hoàn cảnh xảy ra vụ việc, được kể cho rằng trên chiến trường, vào khoảnh khắc trúng đạn, anh ta đã thét lên: “Julietta! Viên đạn này trả thù cho nàng!” và rồi khép miệng vĩnh viễn. Hầu tước phu nhân không thể nguôi ngoai, cô đã để cơ hội rạp mình dưới chân anh trôi qua. Cô trách móc bản thân thậm tệ vì đã không tự mình tìm đến anh khi biết anh đã từ chối xuất hiện trong lâu đài, hẳn vì lẽ khiêm nhường, cô nghĩ; cô thương xót thay người phụ nữ bất hạnh trùng tên cô, mà anh vẫn còn hướng ý nghĩ tới trong giây phút sống chết; cô nỗ lực hết sức mà không thành truy tìm tung tích người phụ nữ ấy, để báo tin cho cô ta biết về sự việc buồn và cảm động này; và vài tháng trôi qua trước khi chính cô có thể quên được anh ta.

Gia đình viên chỉ huy giờ phải rời bỏ ngôi nhà của họ để nhường chỗ cho viên tướng chỉ huy Nga. Ban đầu họ suy xét việc chuyển về quê, rất phù hợp với ý thích của hầu tước phu nhân; nhưng vì đại tá không ưa cuộc sống thôn quê, gia đình đã chuyển vào một căn nhà ở trong thành phố, và biến nó thành ngôi nhà lâu dài của họ. Mọi thứ giờ đây quay trở về trật tự cũ. Hầu tước phu nhân tiếp tục công việc dạy dỗ các con, đã bị gián đoạn trong một thời gian dài, và vào những giờ thảnh thơi, lấy ra giá vẽ và những cuốn sách: nhưng tới một lúc cô, bình thường chẳng khác nào chính nữ thần sức khỏe, cảm thấy trong mình nảy sinh dồn dập những triệu chứng đau ốm, khiến cô không thể giao lưu xã hội hàng tuần liền. Cô phải chịu những cơn buồn nôn, chóng mặt và ngất xỉu, và không biết phải nhìn nhận ra sao tình trạng bất thường này. Một sáng, khi gia đình đang ngồi dùng trà với nhau, và ông bố đã ra khỏi phòng được một lúc, hầu tước phu nhân, sực tỉnh sau một cơn đờ đẫn dài, nói với mẹ: nếu một người phụ nữ có bảo với con rằng cô ta mang cảm giác như con mang bây giờ, khi cầm lên tách trà này, con sẽ nghĩ rằng cơ thể cô ta vừa được ban tặng một phép mầu. Phu nhân von G. nói rằng bà không hiểu ý cô. Hầu tước phu nhân giải thích lại lần nữa rằng cô có một cảm giác như khi cô đang mang thai đứa con gái thứ hai. Phu nhân von G… đùa rằng cô có khi sinh ra Phantasus, thần ảo tưởng, và cười. Thần giấc ngủ Morpheus, chí ít, hầu tước phu nhân đáp, hoặc một trong những giấc mộng làm tùy tùng của ngài, sẽ là bố, và cười theo. Rồi đại tá đi vào phòng và cuộc nói chuyện bị gián đoạn, và chủ đề này sau đó hoàn toàn chìm vào quên lãng, vì hầu tước phu nhân chỉ mấy ngày sau đã bình phục.

Không lâu sau, vừa lúc viên quản rừng von G…, con trai của viên chỉ huy, cũng đến ngôi nhà, gia đình nhận một cú sốc lạ thường khi một người hầu bước vào báo rằng có bá tước F… đến làm khách. Bá tước F…! ông bố và con gái đồng thanh; và nỗi sửng sốt làm tất cả trở nên lặng thinh. Người hầu đảm bảo với họ rằng ông ta đã nhìn và nghe đúng, và rằng bá tước đang đứng đợi ở phòng ngoài. Viên chỉ huy tức thì đích thân bật dậy mở cửa, vào lúc đó anh ta bước vào, đẹp như một vị thần trẻ, sắc nhợt nhạt thoáng hiện trên khuôn mặt. Sau khi cảnh kinh ngạc trước sự việc không sao hiểu nổi này lắng xuống, và ngài bá tước, để đáp lại lời cáo buộc của ông bố và bà mẹ rằng anh ta đã chết, đảm bảo với họ rằng mình còn sống, anh quay sang con gái họ, với cảm xúc trào dâng trên gương mặt, và ngay tức khắc đặt câu hỏi đầu tiên, nàng khỏe không? Hầu tước phu nhân đảm bảo với anh ta rằng cô hoàn toàn khỏe mạnh, và chỉ muốn biết làm thế nào ngài bá tước đã sống dậy? Nhưng anh ta, nhất định theo đuổi chủ đề của mình, đáp rằng cô đang không nói cho anh ta sự thật; sắc mặt của cô còn đọng vẻ suy nhược; và trừ phi anh lầm lẫn, cô đã cảm thấy không ổn và chịu đau đớn. Hầu tước phu nhân, cảm thấy vui lòng trước âm điệu chân thành trong lời nói của anh, đáp: vâng, vẻ suy nhược này có thể, nếu anh ta muốn, được coi là vết tích của một cơn ốm mà cô đã phải trải qua vài tuần trước; nhưng cô không lo rằng nó sẽ để lại hậu quả thêm nữa. Và anh ta đáp lại, lóe lên một niềm hân hoan: anh ta cũng không! và thêm, liệu cô có muốn kết hôn với anh ta không? Hầu tước phu nhân không biết phải nghĩ ra sao về hành vi này. Gương mặt mỗi lúc một đỏ, cô nhìn sang mẹ cô, và mẹ cô, lúng túng, sang người con trai và ông bố; trong khi ấy ngài bá tước bước đến trước mặt hầu tước phu nhân và, cầm lấy bàn tay cô như thể định hôn lên đó, nhắc lại: liệu cô có hiểu ý anh ta không? Viên chỉ huy nói: ngài bá tước có muốn ngồi xuống không; và, với một thái độ thân mật, nhưng đôi phần nghiêm nghị, ông đặt một chiếc ghế bên anh ta. Bà đại tá nói: hẳn chúng tôi sẽ còn tin rằng ngài là một bóng ma cho đến khi nào ngài kể cho chúng tôi sự việc ngài trở dậy khỏi nấm mồ ở P… Ngài bá tước, bỏ tay mình ra khỏi tay phu nhân hầu tước, ngồi xuống ghế, và nói rằng, trước áp lực của hoàn cảnh hiện tại, anh ta chỉ có thể kể hết sức vắn tắt; rằng, bị một viên đạn chí tử găm ngực, anh ta đã được đưa tới P…; rằng nằm đó anh ta hấp hối trong tuyệt vọng suốt nhiều tháng trời; rằng trong toàn bộ thời gian đó ý nghĩ duy nhất của anh ta là về hầu tước phu nhân; rằng anh ta không tài nào miêu tả nổi cơn khoái cảm quện lẫn vào nỗi đau đớn trong hình dung về nàng; rằng cuối cùng, sau khi bình phục, anh ta đã gia nhập lại quân đội; rằng trong quân đội anh ta không thể dứt ra được một nỗi bất an rất đỗi mãnh liệt; rằng anh ta đã cầm bút lên nhiều lần với mục đích giãi bày con tim mình trong một bức thư tới viên chỉ huy và hầu tước phu nhân; rằng anh ta đột nhiên được phái đi gửi báo cáo đến Neapel; rằng anh ta không biết liệu mình có bị cử đi từ đấy đến Konstantinopel tiếp hay không; rằng anh ta có lẽ còn phải đi đến tận St. Petersburg; rằng trong lúc ấy anh ta sẽ không thể nào tiếp tục sống nếu còn chưa làm rõ một yêu cầu cấp thiết của tâm hồn mình; rằng khi đi qua M… anh ta không thể kháng cự niềm thôi thúc thực hiện một bước nhằm thi hành phần nào mục đích ấy; tóm lại, anh ta khao khát hạnh phúc được hầu tước phu nhân ưng thuận kết hôn với mình, và rằng anh ta hết mực cung kính, hết sức cấp bách và hết lòng chân thành khẩn cầu họ có lòng tốt cho anh ta một câu trả lời rõ ngay lúc này. – Viên chỉ huy, sau một quãng ngập ngừng, đáp lại: rằng lời đề nghị này, nếu thành thật, và ông không nghi ngờ rằng nó thành thật, rất hợp ý ông. Nhưng trước cái chết của chồng cô, hầu tước von O…, con gái ông đã quyết định không tiến đến hôn nhân thêm lần nữa. Tuy nhiên, vì anh ta mới rồi thi ân với cô một việc lớn đến vậy, sẽ không phải bất khả để cô thay đổi quyết định theo ý muốn của anh ta; trong lúc ấy, ông xin cho con gái mình thời gian được nghĩ về chuyện này trong bình lặng. Ngài bá tước đảm bảo với ông rằng lời tuyên bố tốt lành này thỏa mãn mọi hy vọng của anh ta; rằng ở một hoàn cảnh khác nó sẽ làm anh ta chan đầy hạnh phúc; rằng anh ta cảm nhận đầy đủ sự thiếu vắng của phép lịch sự nơi anh khi chưa thể yên lòng với nó: rằng, dù vậy, hoàn cảnh cấp thiết mà hiện tại anh ta chưa thể nói thêm được khiến một lời đáp rõ ràng hơn trở nên hết sức đáng ao ước; rằng bầy ngựa đưa anh ta đến Neapel đã được đóng yên cương; và anh ta cầu khẩn, nếu có bất kỳ điều gì trong ngôi nhà này có thể nói tốt đẹp về anh, – nhìn đến hầu tước phu nhân – đừng để anh ta phải ra đi mà không nhận được một lời tích cực về chuyện này. Viên chỉ huy, đôi chút sững sờ trước phản ứng này, đáp lại rằng việc hầu tước phu nhân mang ơn anh cho phép anh ta hy vọng dựa trên những giả định vững chắc, nhưng không chắc chắn đến như thế; cô sẽ không tiến một bước nào mà không có suy xét khôn ngoan thích đáng, khi hạnh phúc cuộc đời cô phụ thuộc vào quyết định ấy. Điều bắt buộc là con gái ông, trước khi cô tự mình đưa quyết định, có vinh hạnh được làm quen ngài bá tước thân mật hơn. Ông mời anh ta một dịp trở lại M… sau khi chuyến đi của anh ta kết thúc, làm khách tại nhà ông một thời gian. Nếu hầu tước phu nhân khi ấy nuôi hy vọng mưu cầu hạnh phúc của mình với anh ta, ông cũng sẽ lấy làm mừng khi nghe tin rằng cô cho anh ta một lời đáp rõ ràng. Ngài bá tước, gương mặt đỏ bừng lên, nói rằng anh ta đã thấy trước cái mệnh yểu của những ham muốn nôn nóng này trong suốt chuyến đi đến đây; rằng giờ đây anh ta thấy bản thân bị chôn vùi tột cùng trong đau khổ; rằng, khi lưu ý đến vai trò bất lợi mà anh ta buộc phải đóng, một cuộc làm quen thân mật hơn chỉ có thể có lợi; rằng anh ta làm chứng được cho danh tiếng của mình, nếu quả thực là cần thiết đưa vào suy tính cái phẩm chất mập mờ nhất trong tất cả này; rằng hành động không xứng đáng duy nhất anh ta đã làm trong đời thì thế giới không biết đến, và rằng anh ta đang tiến hành đền bù nó; rằng tóm lại anh ta là một người ngay thẳng, và cầu xin họ chấp nhận lời cam đoan của mình rằng những lời cam đoan này là thật. – Viên chỉ huy, mỉm cười, nhưng không thoáng nét mỉa mai, đáp rằng ông tán thành tất cả những lời trình bày trên. Ông chưa từng được quen biết một chàng trai nào mà chỉ trong một quãng thời gian ngắn đã thể hiện nhiều phẩm chất cao đẹp đến vậy. Ông gần như tin rằng một khoảng thời gian suy nghĩ là đủ để gỡ bỏ sự ngập ngừng vẫn còn đang hiện hữu; dẫu vậy, trước khi ông hỏi ý gia đình mình và gia đình ngài bá tước, ông còn chưa thể tuyên bố lời nào ngoài những lời đã đưa ra. Ngài bá tước lúc này trình bày rằng anh ta không có bố mẹ, và tự do quyết định việc mình. Bác anh ta là viên tướng K…, và anh ta có thể bảo đảm được sự chấp thuận của ông ta. Anh ta nói thêm rằng anh ta sở hữu một khối tài sản lớn và có khả năng sẽ chọn Ý làm tổ quốc của mình. – Viên chỉ huy cúi chào anh ta lịch thiệp, nhắc lại lần nữa ý muốn của ông, và yêu cầu anh ta hoãn lại vấn đề này cho đến khi chuyến đi kết thúc. Ngài bá tước, ngập ngừng một lúc, lúc này biểu lộ đủ mọi dấu hiệu của nỗi khuấy động khôn tả, quay sang bà mẹ nói, rằng anh đã làm hết sức mình để tránh chuyến đi này; rằng những bước mà anh ta đã dám thực hiện trước tổng tư lệnh và đại tướng K… bác anh ta là dứt khoát nhất có thể; nhưng rằng một chuyến đi như thế này, bọn họ tin, sẽ làm anh ta thức tỉnh khỏi nỗi sầu muộn đã đeo bám anh ta từ khi bình phục; và rằng anh ta thấy giờ đây mình đã rơi xuống tận cùng khốn khổ. – Gia đình không biết phải trả lời ra sao trước màn giãi bày này. Ngài bá tước tiếp tục, bóp trán, rằng nếu có bất kỳ một hy vọng nào anh có thể tiến gần hơn đến những mong muốn của mình, anh ta sẽ hoãn lại chuyến đi trong một ngày, thậm chí lâu hơn nữa, để theo đuổi nó. – Nói đến đây anh ta nhìn lần lượt viên chỉ huy, hầu tước phu nhân rồi bà mẹ. Viên chỉ huy cúi xuống trong nỗi bất bình và không trả lời anh ta. Bà mẹ nói: đi đi, đi đi, ngài bá tước; đến Neapel; khi nào ngài quay trở lại, hãy trao chúng tôi niềm hạnh phúc có được sự hiện diện của ngài trong một thời gian; và mọi điều còn lại sẽ xuôi buồm thuận mái thôi. – Ngài bá tước ngồi lại một lúc, và dường như đang tìm một hành động thích hợp. Ngay sau đó, bật dậy và đặt ghế qua một bên, anh ta nói rằng vì bản thân phải nhận ra rằng anh đã thiếu suy nghĩ khi bước vào ngôi nhà này với một niềm hy vọng, và vì anh không hề phản đối yêu cầu kiên quyết của gia đình về một cuộc quen biết gần gũi hơn, anh ta sẽ gửi lại báo cáo về Z…, về tổng hành dinh, cho một sĩ quan khác, và chấp thuận lời đề nghị tốt bụng được làm khách ngôi nhà này vài tuần. Tay vẫn nắm ghế, anh ta đứng tựa tường trong một khoảnh khắc, nhìn viên chỉ huy. Viên chỉ huy nói rằng ông sẽ rất lấy làm tiếc nếu tình cảm mãnh liệt anh ta chừng như nảy sinh với con gái ông gây ra những phiền phức thuộc dạng nghiêm trọng nhất cho anh ta: rằng dù thế anh ta hẳn phải biết mình nên và không nên làm gì, vậy hãy đi gửi báo cáo được giao phó cho mình rồi sau đó đến làm khách tại phòng được dành cho anh ta. Trước lời này, ngài bá tước nhợt nhạt đi thấy rõ; anh kính cẩn hôn tay bà mẹ, cúi chào những người còn lại, và rời đi.

Khi anh ta rời khỏi phòng, gia đình không biết phải nghĩ ra sao về cảnh tượng này. Bà mẹ nói rằng hẳn là bất khả việc ngài bá tước gửi lại về Z… báo cáo anh ta có nhiệm vụ cầm đến Neapel chỉ vì đã không thành công giành được lời hẹn ước từ một quý cô anh ta chẳng mấy biết gì trong một cuộc nói chuyện dăm ba phút khi ghé qua M… Viên quản rừng nói đó là một hành động khinh suất chắc chắn dẫn đến hình phạt nhẹ nhất là cấm trại! Và còn hơn thế, tước quân hàm, viên chỉ huy nói thêm. Nhưng không có nguy cơ đó, ông tiếp tục. Đây chỉ là phát súng dọa mở đầu cuộc công kích; anh ta hẳn sẽ tỉnh táo lại trước khi gửi giấy tờ về. Bà mẹ, khi biết được về độ nguy hiểm của quyết định ấy, lộ rõ vẻ lo lắng khôn xiết rằng anh ta sẽ gửi lại thật. Ý chí mãnh liệt, toàn tâm nhất quyết của anh ta, bà nghĩ, dường như là đủ sức cho một hành vi như vậy. Bà yêu cầu viên quản rừng thật khẩn trương chạy theo anh ta và ngăn anh ta khỏi thực hiện một hành động tai hại đến thế. Viên quản rừng đáp rằng một bước đi như vậy sẽ gây ra tác động trái ngược, và chỉ gia cố niềm hy vọng nơi anh ta rằng phương kế mình sẽ chiến thắng. Hầu tước phu nhân có cùng một ý kiến, dẫu vậy cô quả quyết với viên quản rừng rằng nếu không ngăn cản ngài bá tước, báo cáo chắc chắn sẽ được gửi về, vì anh ta hẳn sẽ thà chịu rủi ro hơn là chịu nỗi hổ thẹn. Tất cả đều đồng tình rằng hành động của người này hết sức lạ kỳ và anh ta dường như đã quen lối chinh phục trái tim các quý cô giống như chinh phục các pháo đài: xộc thẳng vào. Vào khoảnh khắc này viên chỉ huy nhận thấy cỗ xe của ngài bá tước đã đứng sẵn sàng ngoài cửa nhà ông. Ông gọi vợ con ra cửa sổ và, kinh ngạc, hỏi một người hầu vừa mới bước vào, liệu ngài bá tước có đang ở trong nhà? Người hầu đáp rằng anh ta đang ở dưới nhà, ngồi trong phòng người hầu, cùng với một sĩ quan hầu cận, viết các lá thư và gói những bưu phẩm. Viên chỉ huy, kìm nén nỗi buồn bực, nhanh chóng chạy xuống dưới tầng cùng với viên quản rừng, và hỏi ngài bá tước, khi thấy anh ta đang thi hành công chuyện ở một cái bàn không hề phù hợp cho việc này, liệu anh ta có muốn lên phòng mình thay vì ngồi đây không? Và liệu anh ta có muốn yêu cầu gì thêm không? Ngài bá tước vừa thoăn thoắt viết vừa đáp lại bằng một lời cảm ơn hết mực khiêm nhường, và nói công việc của anh ta đã được sắp xếp xong xuôi, và, trong lúc đóng dấu thư, hỏi giờ, rồi sau khi đưa cho viên sĩ quan hầu cận toàn bộ số giấy tờ, chúc anh ta một chuyến đi suôn sẻ. Viên chỉ huy, không thể tin nổi vào mắt mình, nói, trong lúc viên sĩ quan hầu cận ra khỏi nhà: Ngài bá tước, trừ phi ngài có lý do quan trọng bậc nhất – Lý do xác quyết! ngài bá tước chặn lời ông, hộ tống viên sĩ quan hậu cần đến cỗ xe, và mở cửa cho anh ta. Vậy thì, trong trường hợp như vậy, ít nhất, viên chỉ huy tiếp tục, tôi cũng sẽ gửi báo cáo đi… – Không được, ngài bá tước đáp lại, đỡ viên sĩ quan hầu cận vào chỗ ngồi. Báo cáo không có ý nghĩa gì ở Neapel nếu không có tôi. Chuyện này tôi đã tính thử rồi. Đi đi! – Còn thư của bác ngài? viên sĩ quan hầu cận gọi lại, nhoài ra cửa sổ. Sẽ tìm được ta, ngài bá tước đáp, tại M… Đi, viên sĩ quan hầu cận nói, và cùng cỗ xe phóng đi.

Ngài bá tước tiếp đó hỏi, quay sang viên chỉ huy, liệu ông có thể vui lòng dẫn anh ta lên phòng dành cho mình được không? Ông rất vinh hạnh được làm vậy ngay tức khắc, viên chỉ huy bối rối đáp, ra lệnh cho người hầu của ông và của ngài bá tước mang hành lý lên tầng: ông đưa anh ta vào khu phòng dành cho khách, nơi ông từ biệt anh ta với bộ mặt cứng nhắc. Ngài bá tước thay đồ, rời ngôi nhà để đến trình diện với thống đốc của vùng này, và không có mặt trong nhà suốt phần ngày còn lại, không trở về cho đến gần lúc bữa tối được dọn ra.

Trong lúc này gia đình ở vào một trạng thái bất an vô cùng náo nhiệt. Viên quản rừng kể rằng ngài bá tước đã đáp dứt khoát đến thế nào trước các lý lẽ của viên chỉ huy, nói rằng hành động của anh ta dường như là một bước đã được tính toán hoàn toàn từ trước, và hỏi cái gì trên đời này có thể là lý do cho cuộc tìm hiểu khẩn cấp qua đường ngựa trạm này? Viên chỉ huy nói rằng ông không hiểu bất kỳ điều gì trong chuyện này, và yêu cầu gia đình không được nói về nó nữa khi có sự hiện diện của ông. Bà mẹ nhìn ra ngoài cửa sổ liên tục để xem liệu anh ta có đang đến, hối hận về hành động bất cẩn của mình, và sửa lại lỗi lầm. Cuối cùng, khi bóng tối bắt đầu buông, bà ra ngồi bên hầu tước phu nhân, đang ngồi đan hết mực siêng năng ở bàn, và dường như tránh nói chuyện. Bà hỏi cô, giọng thì thầm, trong lúc bố cô đang đi đi lại lại gần bên, rằng liệu cô có biết chuyện này rồi sẽ thành ra như thế nào không? Hầu tước phu nhân trả lời, ánh mắt ngượng ngùng liếc qua viên chỉ huy: giá ông bố khiến được anh ta đi Neapel, thì mọi chuyện đã ổn rồi. Đi Neapel! viên chỉ huy bật lên, đã nghe được câu nói kia. Liệu ta có phải gọi đến giáo sĩ? Hay cho lệnh ngăn chặn, bắt giữ và giải bá tước đến Neapel dưới sự hộ tống của lính cầm vũ khí? – Không, hầu tước phu nhân đáp, nhưng những gợi ý thật kiên quyết và sinh động thì sẽ có tác dụng; và, đôi chút ngần ngừ, nhìn lại xuống món đồ khâu trên tay. – Cuối cùng, khi trời gần sẩm tối, ngài bá tước xuất hiện. Sau màn chào hỏi đáp lịch sự dạo đầu, cả gia đình trông chờ chủ đề nói chuyện trước đấy sẽ lại nổi lên, với ý đồ dồn lực đẩy lùi bước tiến mà anh ta đã dám thực hiện, nếu vẫn còn khả thi. Nhưng vô ích, trong suốt bữa tối bên bàn, thời khắc ấy bị trì hoãn. Thận trọng né tránh mọi điều có thể dẫn đến nó, anh ta vui vẻ bàn luận với viên chỉ huy về cuộc chiến và với viên quản rừng về săn bắn. Khi anh ta nhắc đến trận chiến ở P…, cái sự kiện mà anh ta đã dự phần và bị trọng thương, bà mẹ liền dẫn dụ anh ta vào những tiểu tiết trong câu chuyện về cảnh ốm đau, hỏi rằng ngài bá tước đã cầm cự như thế nào tại cái chốn nhỏ bé ấy, và có được dành cho những tiện nghi thích đáng hay không. Đến đây, anh ta thuật lại vài chi tiết, thú vị vì liên quan đến xúc cảm mãnh liệt anh ta dành cho hầu tước phu nhân: rằng cô đã thường trực kế bên đầu giường anh ta; rằng anh ta luôn luôn lẫn ý tưởng về cô, trong cơn sốt bừng bừng gây bởi vết thương, với ý tưởng về một con thiên nga anh ta từng được thấy, hồi còn bé con, ở điền trang nhà bác; rằng một ký ức đặc biệt đọng lại luôn không khỏi làm anh ta xúc động, là một lần anh ta ném một nắm bùn vấy bẩn con thiên nga ấy, nó đã lặng lẽ lặn xuống, và rồi ngoi lên mặt nước, lại trong sạch tuyệt vời; rằng nó luôn bơi quanh dòng nước siết, và tên nó là Thinka, anh ta đã đặt cho nó vậy, nhưng chưa từng bao giờ anh ta gọi nó đến được với anh, khi nó đang tận hưởng khoái lạc riêng, lướt trên mặt sông và ưỡn ngực mà băng nước; đột ngột, khuôn mặt đỏ bừng, anh ta quả quyết rằng anh ta yêu cô vô cùng: anh ta nhìn lại xuống đĩa ăn của mình, và lặng im. Cuối cùng thì bọn họ cũng đứng lên khỏi bàn; và khi ngài bá tước, sau khi trò chuyện với bà mẹ một hồi ngắn gọn, cúi đầu chào các thành viên của gia đình và quay trở lại phòng riêng, một lần nữa cả gia đình đứng đó, không biết phải nghĩ ra sao. Viên chỉ huy nói: ta nên để vấn đề này xuôi theo chiều nó muốn. Anh ta chắc hẳn cậy vào họ hàng để thực hiện hành vi này. Nếu không thì anh ta rốt cuộc chỉ bị tước quân tịch dẫn đến ô danh mà thôi. Bà von G. hỏi con gái mình nghĩ thế nào về anh ta? Và liệu cô có thể đưa ra một lời tuyên bố nào để ngăn cản mối tai họa? Hầu tước phu nhân trả lời: Mẹ kính yêu! Một điều không thể. Con lấy làm tiếc rằng sự mang ơn của con đã bị đưa vào vòng thử thách gian lao nhường này. Nhưng không tái giá là quyết định của con; con không muốn lần nữa mạo hiểm hạnh phúc của mình, mà lại theo một cách bất cẩn đến vậy. Viên quản rừng nhận định rằng nếu đó quả thực là ý định kiên quyết của cô, thì giải thích như thế có chăng sẽ có tác dụng với anh ta, và rằng gần như là thiết yếu cần đưa ra cho anh ta một lời rõ ràng. Bà mẹ nói rằng vì chàng trai trẻ này, với biết bao phẩm chất vượt trội đáng được mến mộ, đã tuyên bố ý muốn được ở lại đất Ý, lời cầu hôn đến từ anh ta, theo ý bà, xứng đáng được cân nhắc phần nào, và quyết định của hầu tước phu nhân cần phải được suy tính kỹ. Viên quản rừng, kéo ghế ngồi lại gần cô, hỏi rằng anh ta có vừa lòng cô không, xét theo con người anh ta cho đến hiện giờ? Hầu tước phu nhân trả lời, kèm theo chút ngượng ngùng: anh ta vừa lòng cô, mà cũng không vừa lòng cô; và cầu viện đến cảm nhận của những người kia. Bà mẹ nói: nếu ngài bá tước quay trở về từ Neapel, và những tìm hiểu chúng ta sẽ tiến hành về anh ta không mâu thuẫn với ấn tượng chung của con, con sẽ trả lời thế nào nếu anh ta lặp lại lời cầu hôn? Trong trường hợp đó, hầu tước phu nhân nói, vì ý muốn của anh ta dường như thật mãnh liệt, con sẽ đáp ứng tấm lòng mong muốn ấy – cô ấp úng, và đôi mắt cô bừng sáng khi nói những từ này – vì ơn nghĩa con mang với anh ta. Bà mẹ, người luôn thầm hy vọng một cuộc hôn nhân thứ hai cho con gái mình, khó khăn lắm mới che đậy nổi niềm vui sướng trước lời tuyên bố này, và ngẫm nghĩ sẽ phải làm cách nào tốt nhất. Viên quản rừng vùng dậy, không yên, nói rằng nếu hầu tước phu nhân có chút nào nghĩ tới khả năng đền đáp ngài bá tước, thì phải thi hành ngay các bước để ngăn trở những hệ quả đến từ hành động điên rồ của anh ta. Bà mẹ có cùng ý kiến, và cho rằng nguy cơ xét cho cùng không quá lớn, vì nhìn biết bao phẩm chất xuất chúng anh ta đã trình diễn đêm hôm ấy khi pháo đài bị quân Nga đánh chiếm dữ dội, chẳng đáng lo sợ rằng anh ta sẽ không cư xử tương ứng trong phần đời còn lại. Hầu tước phu nhân cúi đầu trước bà, lòng bứt rứt khôn tả. Ta có thể, bà mẹ tiếp tục, cầm lấy tay cô, đưa ra tuyên bố với anh ta rằng con sẽ không bước vào một mối quan hệ nào khác cho đến khi anh ta trở về từ Neapel. Hầu tước phu nhân nói: con có thể đưa ra lời hứa này cho anh ta, thưa mẹ kính yêu; con chỉ lo ngại rằng như vậy rồi vẫn không làm dịu anh ta, mà còn khiến chúng ta khó gỡ rối thêm. Đó là việc của mẹ lo! bà mẹ đáp, với một niềm vui sướng sôi nổi; và nhìn quanh kiếm tìm viên chỉ huy. Lorenzo, bà hỏi, ông nghĩ sao? và làm động tác đứng lên khỏi ghế. Viên chỉ huy, đã nghe đầy đủ từ đầu đến cuối, đứng bên cửa sổ nhìn ra ngoài đường, và không mở lời. Viên quản rừng đảm bảo với ông rằng với lời tuyên bố vô thưởng vô phạt này anh ta sẽ làm cho ngài bá tước rời khỏi ngôi nhà. Thế làm mau! Mau! Mau! ông bố kêu lên, quay đầu lại: Đây là lần thứ hai ta phải đầu hàng trước tên Nga này! – Khi ấy bà mẹ bật dậy, hôn ông và con gái, rồi hỏi, với một sự háo hức làm ông bố phải mỉm cười, bằng cách nào chuyển lời này đến ngài bá tước ngay tức khắc. Theo gợi ý của viên quản rừng, gia đình quyết định hỏi anh ta, nếu anh ta còn chưa thay đồ, tới trình diện họ một lát. Anh ta rất vinh hạnh được trình diện ngay lập tức! ngài bá tước trả lời, và người hầu chỉ vừa mới đưa lời nhắn này thì chính anh ta đã bước vào căn phòng, với những bước đi như được hân hoan chắp cho đôi cánh, và rạp người dưới chân hầu tước phu nhân trong cơn xúc cảm mãnh liệt. Viên chỉ huy muốn nói điều gì đó, nhưng khi đứng dậy, anh ta nói rằng mình đã hiểu, hôn lên tay ông và tay vợ ông, ôm lấy người con trai, và chỉ thỉnh cầu họ giúp đỡ anh ta chuẩn bị một cỗ xe ngay tức khắc. Hầu tước phu nhân, dẫu động lòng trước cảnh này, nói: Tôi không phải e ngại, thưa ngài bá tước, rằng niềm hy vọng vội vã của ngài sẽ đưa ngài đi quá xa. – Không hề! Không hề! ngài bá tước nói; sẽ không có gì xảy ra nếu những tìm hiểu của nàng về tôi mâu thuẫn với cảm xúc đã gọi tôi trở về bên nàng tại căn phòng này. Đến đây viên chỉ huy ôm lấy anh ta hết sức chân thành, viên quản rừng ngay lập tức đề nghị anh ta lấy cỗ xe chạy đường dài của mình, một người giữ ngựa phóng ra ngoài trạm đặt những con ngựa kéo xe thượng thặng với giá cao, và trong cảnh chia tay này có một niềm vui chưa từng thấy ở bất kỳ một cuộc tiếp đón nào. Anh ta hy vọng, ngài bá tước nói, sẽ bắt kịp những báo cáo ở B…, từ đó đi đến Neapel có đường nhanh hơn là qua M… Tại Neapel anh ta sẽ làm đủ mọi cách để từ chối chuyến công tác xa hơn đến Constantinople; trong trường hợp tệ nhất, anh ta sẽ nhất quyết báo ốm, và đảm bảo với viên chỉ huy rằng, trừ phi có những chướng ngại không thể tránh ngăn trở, anh ta sẽ quay về M… trong vòng sáu tuần, không sai lệch. Người hầu của anh ta tiếp đó xuất hiện thông báo rằng cỗ xe đã được chuẩn bị và mọi thứ sẵn sàng khởi hành. Ngài bá tước lấy mũ, tiến đến trước hầu tước phu nhân và cầm lấy tay cô. Vậy đấy, anh ta nói, Julietta, tôi đã phần nào cảm thấy an tâm; và anh ta đặt tay vào tay cô, dù rằng ước muốn cháy bỏng nhất của tôi là được thành hôn với nàng trước khi phải lên đường. Thành hôn! tất cả thành viên trong nhà đồng thanh kêu lớn. Phải, thành hôn, ngài bá tước lặp lại, hôn lên tay hầu tước phu nhân, và khi cô hỏi có phải anh ta bị mất trí rồi không, đảm bảo với cô rằng cái ngày cô hiểu ra được sự lòng anh ta sẽ đến! Những người còn lại trong gia đình muốn nổi giận, nhưng anh ta ngay lập tức gửi lời tạm biệt nồng ấm tới tất cả bọn họ, xin bọn họ đừng nghĩ ngợi thêm nữa về câu nói vừa rồi, và rời đi.

Vài tuần trôi qua, trong quãng ấy gia đình, với những cảm xúc khác nhau, lo âu chờ đợi kết cục của sự việc bất thường này. Viên chỉ huy nhận được một bức thư lịch thiệp từ viên tướng K…, bác của ngài bá tước; bản thân anh ta đã viết một bức thư từ Neapel; các tìm hiểu đã được tiến hành và nhìn chung nói lên những điều tốt đẹp về anh ta; tóm lại, lời đính ước coi như là đã được chấp thuận: thì những dấu hiệu ốm yếu của hầu tước phu nhân tái khởi, lần này rõ ràng hơn bao giờ hết. Cô nhận thấy một sự thay đổi không thể hiểu thấu nơi dáng hình cô. Cô tiết lộ điều này hoàn toàn thẳng thắn với mẹ cô, và nói rằng cô không biết phải nghĩ ra sao về tình trạng của mình. Bà mẹ, tràn đầy lo âu về sức khỏe của con gái bà trước những triệu chứng lạ kỳ này, yêu cầu cô tìm đến tham vấn bác sĩ. Hầu tước phu nhân phản kháng, mong rằng thể trạng tự nhiên của mình rồi sẽ chiến thắng; cô trải qua thêm vài ngày mà không nghe theo lời khuyên của mẹ, chịu đựng sự đau đớn lên đến độ kịch liệt: cho đến khi những cảm giác, trở lại liên tục, và phi thường nhường ấy, làm cô rơi vào trạng thái lo âu mãnh liệt nhất. Cô cho mời đến một viên bác sĩ có được sự tín nhiệm của bố cô, mời ông ngồi xuống đi văng, khi này mẹ cô đang đi vắng, và sau một màn mở đầu ngắn gọn, nói bông đùa với ông ta về tình trạng cô cho là mình đang gặp phải. Viên bác sĩ đặt lên cô ánh nhìn thấu đáo; ông ta im lặng một hồi sau khi hoàn tất màn khám bệnh kỹ lưỡng: và rồi trả lời với một biểu hiện rất nghiêm trang rằng hầu tước phu nhân đã phán đoán hoàn toàn chính xác. Sau khi viên bác sĩ đã giải thích rõ ràng ý ông ta là gì trước lời gặng hỏi của hầu tước phu nhân, và nói, không kìm lại được nụ cười, rằng cô hoàn toàn khỏe mạnh, và không cần tới bác sĩ, hầu tước phu nhân, đánh mắt liếc nhìn ông ta hết sức nghiêm khắc, giật chuông, và yêu cầu ông ta ra khỏi đây. Nửa lầm bầm, như thể ông ta không xứng cho cô phải trò chuyện, cô lẩm nhẩm một mình rằng cô không muốn đùa cợt về những vấn đề như thế này. Viên bác sĩ, cảm thấy bị xúc phạm, đáp: ông ta ước sao hầu tước phu nhân luôn luôn tỏ ra phật ý với những câu đùa như bây giờ; ông ta cầm lấy gậy và mũ, và chuẩn bị nhanh chóng rời khỏi phòng. Hầu tước phu nhân cam đoan với ông ta rằng cô sẽ báo cho bố cô biết về những lời xúc phạm này. Viên bác sĩ đáp lại rằng ông ta có thể tuyên thệ trước tòa về sự thực trong những lời nói vừa rồi: ông mở cửa, cúi chào và chuẩn bị rời khỏi phòng. Hầu tước phu nhân hỏi, trong lúc ông ta đang nhặt lên một chiếc găng tay làm rơi xuống đất: sao lại có thể như vậy được, thưa bác sĩ? Viên bác sĩ đáp lại rằng ông ta có lẽ không cần phải giải thích cho cô những nguyên lý tối hậu của sự đời; ông ta cúi chào cô một lần nữa và rời đi.

Hầu tước phu nhân đứng ngây đó, như bị sét đánh. Cô hoàn hồn lại và muốn mau chóng chạy đến bố cô, nhưng sự nghiêm túc lạ kỳ của kẻ vừa làm một điều cô thấy là xúc phạm thanh danh cô gây tê liệt chân tay cô. Cô thả mình xuống đi văng trong một cơn chấn động lớn. Cô điểm lại trong đầu tất cả những khoảnh khắc đã qua của năm rồi, nghi ngờ chính mình, và tưởng rằng mình đã hóa điên khi cô đã lần cho đến cùng. Cuối cùng mẹ cô xuất hiện; và khi, hốt hoảng, bà hỏi lý do vì sao cô có vẻ không yên, người con gái nói với bà điều viên bác sĩ vừa nói với cô. Bà von G… nói hắn ta là một tên vô liêm sỉ và hạng đáng khinh, và khuyến khích quyết định của con gái mình mang lời xúc phạm này tố với bố cô. Hầu tước phu nhân đảm bảo với bà rằng viên bác sĩ hoàn toàn nghiêm túc, và rằng ông ta dường như còn kiên quyết dám nhắc lại điều khẳng định điên rồ của mình trước mặt bố cô. Bà von G… hỏi, không giấu được vẻ hoảng hốt, liệu cô có tin vào khả năng có một tình trạng như vậy? Khi nào, hầu tước phu nhân trả lời, những ngôi mộ thụ được thai và mầm sống nở trong bầu dạ những cái xác! Vậy thì, cái con bé dở hơi thương mến này, bà mẹ nói, ghì cô thật chặt trong lòng: con khổ tâm chuyện gì? Nếu lương tâm con nói rằng con trong sạch, làm sao con phải để tâm đến một lời nhận xét, kể cả là của cả một hiệp hội bác sĩ đi chăng nữa? Dẫu cho lời nhận xét ấy nói ra vì sai sót hay hiểm độc, chẳng phải nó đều như nhau trong mắt con hay sao? Nhưng chúng ta phải nói lại điều này cho bố con, làm vậy là đúng đắn. – Ôi Chúa ơi! Hầu tước phu nhân nói, run lên bần bật trong cơn chấn động: làm thế nào con có thể điềm tĩnh lại đây. Chẳng phải những cảm giác đã quá thân thuộc, bên trong chính con, đang chống lại con ư? Chẳng phải chính con, nếu biết được cảm giác của mình đang diễn ra trong một người khác, sẽ tự khắc kết luận rằng sự việc đúng là như vậy? Thật kinh khủng, bà mẹ nói. Hiểm độc! Sai sót! hầu tước phu nhân tiếp tục. Lý do vì đâu mà người này, cho đến giờ dường như vẫn xứng đáng tấm lòng quý trọng của chúng ta, lại gây xúc phạm đến con theo lối bỉ ổi và vô cớ đến vậy? Con, người chưa từng xúc phạm ông ấy? Người đã tiếp đón ông ấy với một lòng tin tưởng và kỳ vọng sẽ được tỏ lòng biết ơn? Người đã, như lời nói mở đầu của ông làm chứng, đến gặp con với một ước muốn thuần khiết và thành khẩn được giúp đỡ, không phải để gây nỗi thương tổn còn ác nghiệt hơn những gì con đang phải chịu đựng trước đó? Và nếu, bởi thiết yếu phải lựa chọn một trong hai, cô tiếp tục, trong lúc bà mẹ nhìn cô không chớp mắt, con muốn được tin vào một sự sai sót, liệu có khả năng rằng một viên bác sĩ, kể cả tay nghề xoàng, có thể nhầm lẫn được ở một ca như thế này không? – Bà mẹ nói, giọng đôi phần gằn lại: nhưng hẳn phải là lý do này hoặc kia. Phải! hầu tước phu nhân đáp trả, thưa mẹ kính yêu, rồi hôn lên tay bà với một biểu cảm của lòng tự trọng bị tổn thương, gương mặt cô bừng đỏ: phải là vậy! Dù rằng hoàn cảnh này thật phi thường đến nỗi con được phép giữ lại những nghi ngờ. Con xin nguyện thề, vì là nhất thiết cần đảm bảo với mẹ, rằng lương tâm của con trong sạch như của những đứa cháu mẹ; lương tâm của người phụ nữ chính trực bậc nhất, là mẹ đáng kính của con, cũng không thể trong sạch hơn. Dẫu vậy con xin mẹ gọi đến cho con bà đỡ, để con có thể thuyết phục chính mình về bản chất sự việc này, và rồi, dù có thế nào, con sẽ điềm tĩnh trở lại. Bà đỡ! Bà von G… thốt lên, cảm thấy một đòn giáng vào danh dự mình. Một lương tâm trong sạch, và một bà đỡ! Và bà nghẹn lời không nói được một lời nào nữa. Một bà đỡ, thưa mẹ kính yêu, hầu tước phu nhân lặp lại, quỳ gối trước bà; và thật khẩn trương, nếu không con sẽ hóa điên mất. Ôi, rất hân hạnh, bà mẹ nói: ta chỉ có một yêu cầu, con sẽ không ở cữ trong ngôi nhà này. Và sau lời nói ấy bà đứng dậy và muốn rời khỏi phòng. Hầu tước phu nhân, giang tay ra với đến bà, quỳ rạp xuống đất và ôm chầm lấy đầu gối bà. Nếu cả một đời sống vô tội, cô bật lên, với sự lưu loát của nỗi đau, một đời sống noi theo gương mẫu là mẹ, cho con quyền có được sự tôn trọng của mẹ, nếu tình cảm mẫu tử nào còn đọng lại trong lòng mẹ rung động vì con chừng nào tội lỗi của con còn chưa được phán định rõ như ánh sáng ngày, hãy nói với con: mẹ sẽ không bỏ mặc con vào thời điểm khủng khiếp này. – Điều gì làm con lo lắng? bà mẹ hỏi. Chỉ đơn thuần là lời nhận định của bác sĩ? Chỉ đơn thuần là cảm giác của con? Chỉ vậy thôi, thưa mẹ, hầu tước phu nhân nói, đặt tay lên ngực. Chỉ vậy thôi, Julietta? bà mẹ tiếp tục. Nghĩ thử đi. Một sự lỡ bước, cho dù sẽ đau đớn khôn tả cho mẹ biết mấy, trước sau cũng sẽ được tha thứ, và cuối cùng thì mẹ cũng sẽ tha thứ cho con; nhưng nếu, với mục đích tránh khỏi lời khiển trách người mẹ, con lại có thể bịa đặt một chuyện hoang đường về sự đảo lộn trật tự thế giới, và chồng chất thêm những lời thề khinh Chúa làm nặng lòng người mẹ luôn sẵn sàng tin tưởng con, đó là một hành động ô nhục; ta sẽ không thể nào đối tốt với con được nữa. – Cầu cho vương quốc cứu rỗi mở rộng trước con như tâm hồn con đây trước mẹ, hầu tước phu nhân thốt lên. Con không che giấu mẹ điều gì cả, thưa mẹ của con. – Biểu cảm này, tràn ngập vẻ thống thiết, khiến bà mẹ rúng động. Ôi trời cao! bà kêu lên: đứa con yêu của mẹ! Con làm mẹ thật cảm động! Và bà nâng cô đứng dậy, và hôn cô, và ghì cô thật chặt vào ngực. Vậy có điều gì trên đời khiến con phải lo sợ đến vậy? Lại đây, con ốm quá. Bà muốn dẫn cô vào giường. Nhưng hầu tước phu nhân, đầm đìa nước mắt, đảm bảo với mẹ cô rằng cô hết sức khỏe mạnh và không gì là không ổn với cô, ngoại trừ tình trạng lạ thường và không thể hiểu nổi này. – Tình trạng! bà mẹ kêu lên lần nữa; tình trạng nào đây? Nếu trí nhớ của con thật chắc chắn đến vậy về quá khứ, nỗi sợ hãi đến thành mất trí nào đang bủa vây con? Chẳng phải một cảm nhận bên trong, chỉ mới dấy lên mơ hồ, có thể lừa dối hay sao? Không! Không! hầu tước phu nhân nói, nó không đánh lừa con! Và nếu mẹ chịu gọi đến bà đỡ, mẹ sẽ được nghe điều kinh khủng đang tàn phá con là thật. Nào, đứa con yêu của mẹ, bà von G… nói, trong lòng nhen nhóm nỗi lo sợ cho lý trí của con gái bà. Lại đây, nghe mẹ nào, và nằm xuống giường. Con nghĩ bác sĩ đã nói với con điều gì vậy? Ôi mặt con bừng đỏ hết lên rồi! Sao chân tay con run bần bật lên thế này! Bác sĩ đã nói với con điều gì? Và cùng lời nói này bà kéo hầu tước phu nhân theo mình, giờ đây ngờ vực rằng cái cảnh bà được thuật lại cho có thực sự diễn ra như vậy. – Hầu tước phu nhân nói: Mẹ thương yêu! Mẹ mẫu mực! Cô mỉm cười, đôi mắt ướt át. Con hoàn toàn hiểu rõ những cảm tính của con. Viên bác sĩ đã bảo với con rằng cơ thể con vừa được ban tặng một phép mầu. Hãy để bà đỡ lên tiếng: và ngay sau khi bà ấy nói rằng điều này không phải thật, con sẽ bình tĩnh trở lại. Được rồi! Được rồi! bà mẹ đáp lại, nén nỗi sợ. Bà ta sẽ đến ngay; nếu con muốn bà ta cười vào mặt con, bà ta sẽ hiện diện ngay đây và nói cho con biết rằng con đã mơ tưởng quá đà và không còn khôn ngoan nữa. Và vừa nói vậy bà vừa giật chuông, và ngay lập tức phái một người hầu đi gọi đến bà đỡ.

Hầu tước phu nhân vẫn đang nằm ngả trong vòng tay mẹ cô, ngực cô phập phồng không ngừng nghỉ, khi người kia xuất hiện và bà mẹ thuật lại cái ý tưởng lạ thường mà cô con gái của bà mắc phải. Hầu tước phu nhân thề rằng cô đã cư xử mẫu mực, nhưng, bị đánh lừa bởi một cảm giác không thể giải thích nổi, cô nghĩ rằng nhất thiết cần để cho một phụ nữ thông thạo khám xét tình trạng của mình. Bà đỡ, vừa khám vừa gật đầu, nhắc đến bầu máu nóng của tuổi trẻ và những xảo trá của thế giới; bà nói, sau khi đã hoàn thành công việc của mình, rằng bà đã bắt gặp những trường hợp như này rồi; rằng các góa phụ trẻ rơi vào hoàn cảnh này đều nghĩ rằng họ đã sống trên đảo hoang; cùng lúc trấn an hầu tước phu nhân, và đảm bảo với cô rằng tên cướp biển vui tươi đã cập bến đất liền trong đêm rồi sẽ được tìm ra thôi. Trước những lời nói này, hầu tước phu nhân ngất xỉu. Bà mẹ, không thể vượt qua được tình cảm mẫu tử, lay cô tỉnh với sự trợ giúp của bà đỡ. Nhưng cơn căm phẫn đã thắng thế, vì cô rồi tỉnh lại. Julietta! bà mẹ rú lên với nỗi đau đớn tột cùng. Con sẽ bộc bạch nỗi lòng cho mẹ chứ? Con có định nói tên bố đứa trẻ này cho mẹ không? Và dường như bà vẫn còn mong muốn hòa giải. Nhưng khi hầu tước phu nhân nói rằng cô sắp hóa điên, bà mẹ đứng phắt dậy từ đi văng, nói: Cút, cút mau, hạng người đáng khinh! Trời rủa cái giờ khắc ta đẻ ra ngươi! và rời khỏi phòng.

Hầu tước phu nhân, sắp sửa bất tỉnh nhân sự lần nữa, kéo bà đỡ xuống bên mình và tựa đầu lên ngực bà, run lên kịch liệt. Cô hỏi, với giọng chập chờn, tự nhiên thi hành quy luật của nó như thế nào? Và liệu có một khả năng cho sự thụ thai không ý thức hay không? – Bà đỡ mỉm cười, nới lỏng khăn san và nói rằng đó không phải là trường hợp của hầu tước phu nhân. Không, không, hầu tước phu nhân trả lời, cô đã tiếp nhận nó hoàn toàn có ý thức, cô chỉ muốn biết chung rằng hiện tượng này có tồn tại trong tự nhiên hay không? Bà đỡ đáp lại rằng sự việc này chưa từng xảy đến với bất kỳ người phụ nữ nào trên thế giới ngoại trừ Đức Mẹ đồng trinh. Hầu tước phu nhân run lên từng đợt ngày càng mãnh liệt. Cô nghĩ rằng mình có thể sinh đứa bé ngay lúc ấy, và, níu chặt lấy bà đỡ trong cơn co giật run sợ, cầu xin bà đừng bỏ lại cô. Bà đỡ trấn an cô. Bà đảm bảo với cô rằng thời gian ở cữ vẫn còn xa, còn chỉ dẫn cho cô những cách, trong những trường hợp như vậy, người ta có thể tránh khỏi tai tiếng thế giới đổ lên đầu, và nói rằng mọi sự sau rồi sẽ ổn thôi. Nhưng vì những lời an ủi này đi xuyên ngực phu nhân bất hạnh như những vết dao găm, cô hoàn hồn lại, nói rằng cô đã cảm thấy khỏe hơn, và yêu cầu người chăm sóc cô ra khỏi phòng.

Bà đỡ vừa mới ra khỏi phòng thì cô nhận được một lá thư từ mẹ, trong đó viết rằng: “Ở hoàn cảnh hiện tại, ông von G… ra lệnh cô rời khỏi ngôi nhà này. Ông gửi đến cô những giấy tờ liên quan đến tài sản của cô, và cầu Chúa sẽ bỏ qua cho ông nỗi đau đớn phải nhìn mặt cô lần nữa.” – Lá thư này thấm đẫm nước mắt; và ở góc, một dòng chữ nhòa đi: đọc cho viết. Nỗi đau tràn ra từ đôi mắt hầu tước phu nhân. Cô đi, nước mắt tuôn trào nghĩ về sai lầm của bố mẹ cô, và về sự bất công mà những con người mẫu mực này đã lầm lạc mà phạm phải, đến khu phòng mẹ cô. Cô được cho biết mẹ cô đang ở cùng bố cô; cô lảo đảo đi đến khu phòng của bố cô. Khi nhận thấy cánh cửa đã khóa trái, cô gieo mình trước cửa, cất lời than van, gọi tên những vị thánh chứng giám cho sự vô tội của cô. Cô hẳn đã nằm lại đó nhiều phút liền khi viên quản rừng bước ra và nói với cô, gương mặt bừng bừng: cô đã nghe rồi, rằng viên chỉ huy không muốn nhìn mặt cô. Hầu tước phu nhân kêu lên: em trai yêu dấu!, xen lẫn những tiếng thổn thức; cô chen vào phòng, kêu lên: bố kính yêu của con! và giang rộng hai tay muốn ôm lấy ông. Viên chỉ huy, nhìn thấy cô, quay lưng lại, và vội vã đi vào phòng ngủ. Khi cô đuổi theo ông tới đó, ông quát lên, cút đi! và muốn đóng sập cửa lại; nhưng khi cô ngăn ông đóng nó lại, trong tiếng kêu than và van xin, ông bỗng nhân nhượng và, vào lúc hầu tước phu nhân bước vào, chạy ra đến bức tường đằng xa. Cô gieo mình xuống chân ông, mặc cho ông đang quay lưng về phía cô, và run lẩy bẩy ôm lấy đầu gối ông, thì một khẩu súng, mà ông vừa nắm vào, phát nổ đúng lúc ông giật lấy nó từ trên tường, và phát đạn nã vào trần nhà. Ôi chúa ơi! hầu tước phu nhân hét lên, đứng dậy, mặt tái nhợt như một cái xác mất hồn, và vội vã lại rời khỏi khu phòng của ông. Phải chuẩn bị xe ngựa ngay, cô nói, khi bước vào khu phòng mình; cô ngồi vật xuống ghế bành, rã rời như đã chết, mặc đồ cho hai đứa con và cho đóng gói đồ nhanh chóng. Cô vừa mới đặt đứa con út giữa hai đầu gối và quàng khăn cho đứa bé, chuẩn bị lên cỗ xe ngựa, vì giờ mọi thứ đã sẵn sàng cho chuyến ra đi: thì viên quản rừng đi vào, và, theo mệnh lệnh của viên chỉ huy, yêu cầu cô để hai đứa con lại và giao cho anh ta. Hai đứa trẻ này? cô hỏi, và đứng dậy. Nói lại với ông bố tàn bạo của ngươi rằng ông ta có thể đến đây bắn chết ta, chứ đừng hòng cướp mất hai đứa con khỏi ta! Và, cảm thấy vững tin bởi sự kiêu hãnh của lòng vô tội, cô bế hai đứa con lên mang ra xe, em trai cô không dám ngăn cản, và đi khỏi.

Tự tin trở lại qua nỗ lực tuyệt vời này, cô bỗng tự cất mình lên, như thể bằng chính tay cô, khỏi toàn bộ vực thẳm số phận đã đẩy cô vào. Sự rối loạn đã giằng xé lòng cô lắng dần khi cô ở ngoài trời trong lành, cô hôn liên tục hai đứa con, chiến lợi phẩm yêu thương của cô, và với sự mãn nguyện lớn cô nghĩ về chiến thắng vừa rồi cô giành được, bằng sức mạnh của ý thức về lòng vô tội của mình, trước em trai cô. Trí óc cô, đủ mạnh để không tan nát trước hoàn cảnh này, chịu nhượng bộ hoàn toàn cho sự sắp đặt lớn lao, linh thiêng và không thể hiểu thấu của thế giới. Cô nhìn thấy sự bất khả của việc thuyết phục gia đình rằng mình vô tội, hiểu rằng cô phải an ủi bản thân về chuyện này nếu cô không muốn tàn lụi, và chỉ mới vài ngày sau khi cô đến V… nỗi đau đã hoàn toàn trở thành quyết tâm anh hùng sẽ vũ trang bằng lòng kiêu hãnh chống lại sự công kích của thế giới. Cô quyết định lui hẳn về nơi sâu thẳm nhất trong cô, để toàn tâm dành nhiệt huyết độc nhất vào việc nuôi dạy hai đứa con cô và nuôi dưỡng với trọn vẹn tình cảm mẫu tử món quà Chúa đã ban cho cô là đứa con thứ ba. Cô lên kế hoạch, chỉ vài tuần tới, ngay sau khi cô vượt qua thời gian ở cữ, sẽ tu sửa lại biệt thự nông thôn xinh đẹp, sau một thời gian dài vắng chủ đã trở nên xập xệ; ngồi trong đình hóng mát, cô nghĩ, trong lúc đan những cái mũ trùm đầu nhỏ xinh, và quần tất cho đôi chân nhỏ bé, phân chia cách nào cho thuận tiện các phòng; và căn phòng nào cô sẽ chất vào đầy sách, và căn phòng nào giá vẽ dựng sẽ thật vừa mắt. Và thế là còn chưa đến hạn bá tước F. trở về từ Neapel, cô đã hoàn toàn chấp nhận phận ẩn tu vĩnh viễn. Người gác cổng được lệnh không cho phép bất kỳ ai vào biệt thự. Chỉ còn đúng một ý nghĩ vẫn khiến cô day dứt, rằng sinh linh bé nhỏ này, đứa con cô, mà cô đã thụ thai một lòng trong trắng và thuần khiết, và nguồn gốc, chính bởi bí ẩn hơn, mà dường như lại thiêng liêng hơn những đứa con của người khác, sẽ phải chịu phận bị coi là vết nhơ trong xã hội trưởng giả. Một phương cách kỳ lạ nhằm tìm ra người bố nảy ra trong đầu cô: một cách mà, khi mới đầu nghĩ đến nó, cô đã đánh rơi len đan khỏi tay, trong nỗi kinh hoàng. Xuyên suốt nhiều đêm, thao thức không yên, ý nghĩ này được lật qua lật lại nhằm làm quen với bản chất của nó, khiến cho đau đớn thâm nhập trở thành những cảm xúc sâu nhất trong tâm hồn cô. Cô vẫn ghê sợ chuyện bước vào mối quan hệ với người đàn ông đã lừa dối cô như vậy; cô kết luận đúng đắn rằng hắn ta, bị loại trừ khỏi mọi sự cứu rỗi, thuộc về phần đáy cặn của giống người, và, dẫu thuộc về bất kỳ đẳng cấp nào trên thế giới, hắn ta chỉ có thể được sinh ra từ đáy bùn bị giẫm đạp và thối tha nhất. Nhưng, vì cảm nhận về độc lập trở nên ngày một sống động trong cô, và cô nghĩ rằng một viên đá quý vẫn giữ giá trị của nó dẫu có được đặt ở đâu đi chăng nữa, nên vào một buổi sáng, khi sinh linh non nớt lay động trong cô lần nữa, cô quyết lòng cho đăng mẩu thông báo lạ lùng trên tờ công báo của M… mà chúng ta đã được đọc ở phần đầu câu chuyện.

Bá tước F…, người phải thi hành công chuyện không thể tránh ở Neapel, trong thời gian này đã viết thư cho hầu tước phu nhân lần thứ hai, rằng ngoại cảnh có thể nảy sinh những chuyện lạ lùng khiến cho cô tốt nhất nên giữ trung thành với lời tuyên bố ngầm cô đã đưa ra cho anh ta. Ngay khi thành công trong việc từ chối chuyến đi tiếp theo đến Constantinople, và hoàn cảnh thuận lợi nói chung cho phép, anh ta rời Neapel ngay lập tức, và đã đến M… kịp thời, chỉ sau vài ngày so với thời hạn mà anh ta đặt ra. Viên chỉ huy đón tiếp anh ta với vẻ mặt bối rối, nói rằng một công chuyện cấp bách bắt buộc ông phải rời khỏi nhà, và nhờ viên quản rừng tiếp ngài bá tước. Viên quản rừng dẫn anh ta lên phòng và, sau màn chào hỏi ngắn gọn, hỏi anh ta đã biết chuyện gì xảy ra ở ngôi nhà viên chỉ huy trong thời gian mình vắng mặt hay chưa. Ngài bá tước trả lời, gương mặt thoáng tái nhợt: chưa. Lúc đó viên quản rừng nói cho anh ta biết về nỗi ô nhục hầu tước phu nhân đã đem lại cho gia đình, và kể lại câu chuyện mà độc giả vừa mới được biết đây. Ngài bá tước đập tay lên trán mình. Tại sao có nhiều trở ngại trên con đường của ta đến vậy! anh ta kêu lên, quên mất mình. Nếu đám cưới đã xảy ra rồi: chẳng phải tất cả những ô nhục và bất hạnh đều đã được tránh khỏi rồi sao! Viên quản rừng, nhìn chòng chọc anh ta, hỏi liệu anh có bị điên không mà muốn lấy hạng đàn bà đáng khinh này? Ngài bá tước đáp lại rằng phẩm giá của người đàn bà ấy cao quý hơn toàn bộ cái thế giới đang khinh miệt cô; rằng anh đặt trọn vẹn niềm tin vào lời tuyên bố vô tội của cô; và rằng ngay trong ngày anh ta sẽ đi V… và lặp lại lời cầu hôn với cô. Anh ta cầm ngay tức khắc lấy mũ, cáo từ viên quản rừng, người thấy anh ta đã hoàn toàn mất trí, và rời đi.

Anh ta phi ngựa đến V… Khi anh ta xuống ngựa trước cổng và muốn đi vào sân trước, người gác cổng bảo anh ta rằng hầu tước phu nhân không muốn tiếp bất kỳ một ai. Ngài bá tước hỏi rằng liệu nguyên tắc này, được dành cho người lạ, có áp dụng với cả bạn của gia đình hay không; người gác cổng trả lời rằng ông ta không biết đến bất kỳ ngoại lệ nào, ngay sau đó thêm, với một giọng lấp lửng, liệu ngài có phải là bá tước F…? Ngài bá tước đáp, ánh mắt dò xét, không phải; và quay sang người hầu cận nói với giọng đủ to để người gác cổng nghe được, rằng trong hoàn cảnh này, anh ta sẽ trú tại một nhà trọ và sẽ thông báo cuộc viếng thăm của mình đến hầu tước phu nhân qua thư. Ngay khi vừa thoát khỏi tầm mắt của người gác cổng, anh ta rẽ sang một ngã và đi men bờ tường khu vườn rộng trải dài phía sau ngôi nhà. Anh ta bước vào vườn qua một cái cổng anh ta thấy để mở, băng lối vườn, và sắp sửa bước lên một triền dốc, thì nhìn thấy hầu tước phu nhân, trong bộ dạng yêu kiều và bí ẩn của mình, ngồi trong đình hóng mát bên nhà, chăm chú vào món đồ đan ở một cái bàn nhỏ. Anh ta tiến đến gần cô sao cho cô không nhận thấy mình mãi cho đến khi anh ta đứng trước cổng vào đình hóng mát, cách cô ba bước chân. Bá tước F…! hầu tước phu nhân nói, hướng mắt lên, và nỗi bất ngờ làm bừng đỏ khuôn mặt cô. Ngài bá tước mỉm cười, đứng nguyên không động đậy một lúc ở lối vào; rồi, với sự táo bạo được kiềm chế sao cho không để cô hoảng, ngồi xuống bên cô, và, trước khi cô, ở tình thế lạ kỳ này, hình thành một quyết định, nhẹ nhàng đưa tay ôm lấy thân hình thương mến của cô. Từ đâu, ngài bá tước, lại có thể, hầu tước phu nhân hỏi – và thẹn thùng nhìn xuống khoảnh cỏ trước mặt mình. Ngài bá tước nói: từ M…, và hết sức dịu dàng siết cô vào mình; qua một cánh cổng sau mà tôi thấy để mở. Tôi tin mình có thể trông cậy vào sự tha thứ của nàng và bước vào. Ở M… bọn họ chẳng nói… ngài không nghe tin gì ư – ? – cô hỏi, không hề nhúc nhích trong vòng tay anh ta. Tất cả, phu nhân yêu mến, ngài bá tước trả lời; nhưng tôi hoàn toàn tin chắc vào sự trong trắng của nàng. – Thế nào! hầu tước phu nhân kêu lên, đứng dậy và gỡ mình ra khỏi vòng tay anh ta; và ngài vẫn đến đây? – Bất chấp thế giới này, anh ta tiếp tục, giữ lấy cô, và bất chấp gia đình nàng, và còn bất chấp cả hình vẻ yêu kiều này đây; và hôn lên ngực cô tha thiết. – Bỏ ra! hầu tước phu nhân kêu lên. – Tin chắc, anh ta nói, Julietta, như thể tôi toàn tri, như thể tâm hồn tôi ngụ trong lồng ngực nàng. – Hầu tước phu nhân hét lên, Để tôi yên! Tôi đến đây, anh ta kết luận, và không để cô – để nói lại lời cầu hôn của tôi, và để nhận được, nếu nàng thuận ý, niềm hạnh phúc thiên đàng từ tay nàng. Bỏ tôi ra ngay! hầu tước phu nhân quát lên; Tôi ra lệnh cho ngài! và cô giận dữ dứt mình ra khỏi vòng tay anh ta, bỏ chạy. Nàng yêu dấu! Người phụ nữ mẫu mực! anh ta thầm nhủ với mình, đứng lên trở lại và bước theo cô. – Ngài nghe tôi rồi đấy! hầu tước phu nhân kêu, vòng tránh anh ta. Chỉ một bí mật, một lời nói thầm – ! ngài bá tước nói, và vội vàng tóm lấy cánh tay trơn mượt đang tuột khỏi tay anh ta. Tôi không muốn biết điều gì hết, hầu tước phu nhân nói, dữ tợn đẩy vào ngực anh ta, vội vã chạy lên triền dốc và biến mất.

Anh vừa chạy lên được nửa đoạn dốc, cố làm cho cô nghe bằng mọi giá thì cánh cửa đóng sầm lại trước mặt, và cái chốt lạch cạch dữ dội, với sự hấp tấp quẫn trí, trước những bước tiến của anh ta. Do dự, trong một lúc, không biết phải làm gì trong hoàn cảnh này, anh ta đứng suy nghĩ xem liệu có nên trèo qua cửa sổ đang mở bên hông kia, và theo đuổi mục tiêu của mình cho đến khi đạt được hay không; nhưng dù cho anh ta cảm thấy quay lại là việc khó khăn nhường nào ở mọi lẽ, lần này tình thế dường như cần thiết phải làm vậy, và hậm hực tự trách bản thân đã để hầu tước phu nhân vùng ra khỏi tay mình, anh ta trườn xuống bờ dốc, và rời khỏi khu vườn đi tìm con ngựa. Anh ta cảm thấy nỗ lực giãi bày mình trước mặt cô đã thất bại vĩnh viễn và, nghĩ ngợi đến lá thư anh ta giờ bị đày đọa phải viết, thúc ngựa từng bước từng bước về M… Vào tối ấy, khi anh ta vừa đặt mình vào một cái bàn ở quán, trong tâm trạng tồi tệ nhất thế giới, viên quản rừng xuất hiện, ngay lập tức hỏi anh ta đã cầu hôn thành công ở V… chưa. Ngài bá tước trả lời cộc lốc: chưa! và đang ở trong một tâm trạng rất phù hợp để đuổi anh ta đi với một câu đáp cay độc; thì để thỏa mãn phép lịch thiệp, anh ta thêm vào sau đó một lúc: anh ta đã quyết định ngỏ ý qua thư từ, và sẽ sớm làm vụ việc này rõ thôi. Viên quản rừng tỏ ý rất lấy làm tiếc khi thấy niềm xúc cảm mãnh liệt anh ta dành cho hầu tước phu nhân đã cướp mất của anh ta lý trí. Trong lúc này, anh ta cảm thấy nhất thiết phải cam đoan với ngài bá tước rằng hầu tước phu nhân đã sẵn sàng cho một lựa chọn khác; anh ta gọi người mang đến tờ nhật báo mới nhất, và mở ra trang có in lời mời gọi người bố của đứa trẻ. Ngài bá tước, máu dồn lên mặt, dán mắt vào từng chữ một. Rất nhiều những cảm xúc vụt qua gương mặt ấy. Viên quản rừng hỏi rằng liệu anh ta có tin cái người hầu tước phu nhân đang tìm kiếm sẽ lộ diện? – Không nghi ngờ gì! ngài bá tước nói, trong lúc đang chú tâm hết mực vào tờ giấy, ngấu nghiến trong thèm khát ý nghĩa của nó. Rồi sau khi bước ra cửa sổ một lúc, tay gấp lại tờ báo, anh ta nói: “Giờ thì tốt rồi! Giờ ta biết mình phải làm gì!” Rồi anh ta quay người lại và hỏi viên quản rừng, với một thái độ lịch sự, liệu anh ta sẽ có vinh hạnh được gặp lại viên quản rừng sớm không; xin cáo từ và rời đi, hoàn toàn nhất trí với số phận của mình. –

Trong lúc này, những cảnh cực kỳ sôi nổi đã xảy ra tại ngôi nhà viên chỉ huy. Bà đại tá cay đắng trước sự hung dữ gây hậu quả tàn phá của chồng bà và trước sự nhu nhược của mình khuất phục hành xử bạo ngược đánh đuổi đứa con gái của ông. Khi phát súng nổ trong buồng ngủ của viên chỉ huy và đứa con gái xông ra khỏi đó, bà đã ngã xuống ngất xỉu, rồi bà nhanh chóng hồi tỉnh, nhưng viên chỉ huy, vào lúc thấy bà tỉnh dậy, không nói gì hơn ngoài câu xin lỗi rằng bà đã phải hoảng sợ chẳng vì chuyện gì, và ném khẩu súng vừa khai hỏa lên bàn. Sau đó, khi họ bàn đến chuyện đòi giữ hai đứa trẻ, bà đã dám rụt rè tỏ ý tuyên bố rằng không một ai có quyền được làm như vậy; bà thỉnh cầu bằng một giọng yếu ớt và xúc động do những gì bà đã trải qua vừa xong, xin ông tránh gây ra những cảnh bạo liệt trong nhà; nhưng viên chỉ huy chẳng đáp lại gì hơn ngoài việc quay sang viên quản rừng, sùi bọt trong cơn điên tức: đi! mang chúng lại đây cho ta! Khi lá thư thứ hai từ bá tước F. đến, viên chỉ huy đã ra lệnh cho chúng được chuyển đến V…, đến hầu tước phu nhân, nhưng ông sau đó được biết qua người đưa thư, cô chỉ đặt nó sang một bên và coi như không có chuyện gì. Bà đại tá, rất mù mờ về toàn bộ vụ việc này, và đặc biệt là về ý muốn của hầu tước phu nhân bước vào một cuộc hôn nhân mới với một người mà cô hoàn toàn lãnh đạm, tìm mọi cách trong vô vọng để đưa chuyện này ra bàn bạc. Viên chỉ huy luôn luôn yêu cầu im lặng theo cách như đưa ra mệnh lệnh; ông nhấn mạnh, trong lúc dỡ bức chân dung hầu tước phu nhân vẫn còn treo trên tường, rằng ông muốn xóa bỏ toàn bộ ký ức về cô; và coi như ông không có đứa con gái nào trên đời này. Vào đúng lúc ấy, lời kêu gọi lạ thường của hầu tước phu nhân xuất hiện trên báo. Bà mẹ, chấn động sâu sắc vì việc ấy, đi vào phòng ông trên tay là tờ báo vừa nhận được từ ông, thấy ông đang ngồi làm việc ở bàn, và hỏi ông có lý do nào trên đời này có thể lý giải hành động ấy. Viên chỉ huy nói, tiếp tục chăm chú viết: a! con bé vô tội. Thế nào! Bà von G… thốt lên, với nỗi kinh ngạc tột cùng: vô tội? Nó làm vậy trong giấc ngủ, viên chỉ huy nói, không ngẩng đầu. Trong giấc ngủ! Bà von G… đáp, và cái sự việc khủng khiếp ấy xảy ra sao – ? Đàn bà ngu xuẩn! viên chỉ huy quát, xếp lại chồng giấy tờ, và bỏ khỏi phòng.

Vào ngày ra báo tiếp theo, trong lúc tất cả bọn họ đang ngồi dùng bữa sáng, bà đại tá đọc lên lời đáp được đăng trên tờ công báo vừa mới được in vẫn còn ướt mực:

“Nếu hầu tước phu nhân von O…, vào mùng 3 tháng… 11 giờ sáng, có ở tại nhà ông von G…, bố của bà: tại đó người mà bà đang tìm gọi sẽ rạp mình xuống chân bà.” –

Còn chưa đọc hết nổi nửa cái mẩu tin quái gở này, bà đại tá đã lặng câm; bà đọc lướt đến cuối và đưa tờ báo cho viên chỉ huy. Đại tá đọc đi đọc lại ba lần, như thể ông không tài nào tin nổi mắt mình biết nhìn. Giờ nói cho tôi, lạy Chúa trên thiên đàng, Lorenzo, vợ ngài đại tá kêu lên, ông thấy điều này ra sao? Ôi hạng đàn bà ô nhục! viên chỉ huy trả lời, và đứng lên; Ôi hạng lưu manh xảo trá! Mười lần sự vô liêm sỉ của một con điếm, cộng thêm mười lần tính giảo hoạt của một con cáo, cũng không thể tài nào so được với nó! Khuôn mặt yêu kiều đến vậy mà! Đôi mắt ấy! Một thiên sứ trông cũng không ngoan đạo hơn! – và ông rền rĩ không chịu an nguôi. Nhưng có lý do nào trên đời này, vợ ông hỏi, khiến nó phải nghĩ ra kế như này? – Nó hướng đến mục đích gì à? Cái sự giả dối vô nhân cách của nó, nó muốn dùng lực ép buộc ta công nhận, viên chỉ huy đáp lại. Nó đã thuộc lòng chuyện này rồi, một chuyện hoang đường nó và cái thằng ấy muốn thêu dệt để bẫy chúng ta vào, vào mùng ba lúc 11 giờ sáng. Con gái yêu của ta, tôi sẽ phải nói như vậy, ta đã không ngờ đến, ai mà ngờ cho nổi cơ chứ, hãy tha thứ cho ta, nhận lời chúc phúc của ta, và mọi chuyện lại êm đẹp như xưa. Nhưng một viên đạn sẽ dành cho kẻ nào bước vào ngưỡng cửa nhà ta vào sáng mùng ba! Cho một đứa hầu đuổi nó đi thì thích hợp hơn. – Bà von G… nói, sau khi đọc lại tờ báo, rằng nếu bà phải tin vào một trong hai điều không thể hiểu nổi, bà thà tin vào trò chơi quái ác của số phận hơn là sự xảo trá đến cỡ này của người con gái bình thường hết sức mẫu mực của bà. Nhưng trước khi bà kết thúc lời nói ấy, viên chỉ huy đã quát tướng lên: bà làm giúp tôi một việc, đó là im lặng! và rời khỏi phòng. Chỉ cần nghe nhắc đến việc này thôi là tôi đã tức điên.

Ít ngày sau, viên chỉ huy nhận được một lá thư của hầu tước phu nhân, nội dung về mẩu tin trên báo, trong bức thư cô thỉnh cầu ông, với sự tôn kính và nỗi lòng thống thiết, rằng vì cô đã bị từ chối ân sủng được xuất hiện trong ngôi nhà của ông, xin ông có lòng tốt gửi người xuất hiện vào sáng mùng ba đến chỗ cô ở V… Bà đại tá cũng đang trong phòng khi viên chỉ huy nhận được lá thư này; và khi bà nhận thấy rõ trên gương mặt ông những xúc cảm bối rối trong lòng ông: vì giờ đây còn có động cơ nào, nếu đây thực sự là một màn lừa gạt, ông có thể gán cho đứa con gái, khi cô dường như không đòi hỏi sự tha thứ từ ông? thì, bạo dạn hẳn lên, bà tiến lên trước, với một kế hoạch mà bà đã từ lâu nung nấu trong lồng ngực khuấy động bởi nỗi hoài nghi. Bà nói, trong lúc đại tá vẫn đang ngây ra trước tờ báo: bà có một ý tưởng. Liệu ông có thể cho bà đi V…, trong một hoặc hai ngày thôi? Bà sẽ biết cách đặt hầu tước phu nhân vào một tình huống nơi tâm hồn con bé sẽ không tránh khỏi lộ ra, kể cả khi nó là đứa phản bội gian xảo nhất, nếu nó thực sự biết cái người đã trả lời nó trên trang báo vờ như người lạ. Viên chỉ huy đáp lại với một cử chỉ bạo lực, đột ngột xé tan lá thư: bà biết rằng ông không muốn liên quan đến con bé một chút nào nữa, và ông cấm bà được liên lạc với nó. Ông vun đống giấy vụn vào phong bì, viết địa chỉ gửi hầu tước phu nhân, và trả lại nó cho người đưa thư làm câu trả lời. Bà đại tá, tức giận trước sự cứng nhắc ngoan cố phá hủy hết mọi khả năng làm cho ra việc này, quyết định giờ đây thực thi kế hoạch của bà, trái ý muốn của ông. Bà chọn lấy một tay lính hầu của viên chỉ huy, và sáng hôm sau, khi chồng bà vẫn còn đang nằm trên giường, bà cùng gã ta lên cỗ xe ngựa đi đến V… Khi bà đến cổng biệt thự thôn quê, người gác cổng bảo bà rằng không một ai được phép bước vào nhà hầu tước phu nhân. Bà von G… trả lời rằng bà đã được biết về lệnh này, nhưng dẫu sao ông ta cũng nên chạy vào thông báo rằng phu nhân đại tá von G… muốn được gặp cô. Người gác cổng trả lời rằng điều này không thực sự có ích, vì hầu tước phu nhân không tiếp chuyện một ai trên thế giới này. Bà von G… đáp lại rằng hầu tước phu nhân sẽ nói chuyện với bà, vì bà là mẹ của cô, và rằng ông ta tốt hơn hết không nên chậm trễ hơn nữa mà đi thực hiện nghĩa vụ của mình. Nhưng người gác cổng chỉ vừa đi vào ngôi nhà cho mục đích mà ông nghĩ là vô ích này, thì đã thấy hầu tước phu nhân bước ra ngoài, chạy vội đến cổng, và rạp mình quỳ gối trước cỗ xe của bà đại tá. Bà von G… bước ra, với sự giúp đỡ của tay lính hầu, và đỡ hầu tước phu nhân đứng dậy, không khỏi cảm động. Hầu tước phu nhân, xúc động nghẹn ngào, cúi đầu sát trên tay mẹ cô, và nước mắt cứ tuôn trào, từng cử động tỏ lòng cung kính, dẫn bà đi qua các gian phòng nhà cô. Mẹ kính yêu! cô thốt lên, sau khi đưa bà ngồi vào đi văng, và vẫn dừng lại trước bà, lau nước mắt: con mang nợ sự tình cờ diễm phúc nào để được hưởng sự hiện diện vô giá của mẹ? Bà von G… nói, thân tình đặt tay mình lên tay con gái, rằng bà chỉ có một mục đích: đến thăm cô để cầu xin cô tha thứ cho sự hà khắc đã khiến cho cô bị đày khỏi ngôi nhà bố cô. Tha thứ! hầu tước phu nhân ngắt lời bà và muốn hôn lên đôi bàn tay bà. Nhưng bà, tránh cử chỉ này, nói tiếp: Không chỉ vì câu trả lời cho mẩu thông báo vừa rồi, in trên tờ công báo mới nhất, đã thuyết phục cả mẹ lẫn bố con tin vào sự vô tội của con; mẹ còn phải nói với con rằng đích thân người đàn ông này, trước sự ngỡ ngàng lớn lao và sung sướng của chúng ta, đã trình diện ngày hôm qua tại ngôi nhà. Ai cơ – ? hầu tước phu nhân hỏi, và ngồi xuống bên mẹ cô; ai là người đã trình diện – ? và sự trông đợi làm từng nét trên khuôn mặt cô căng lên. Cái người ấy, bà von G… đáp, tác giả của câu trả lời ấy, chính hắn ta, người mà con kêu gọi. – Vậy thì, hầu tước phu nhân thốt lên, lồng ngực phập phồng không ngơi: đó là ai? Và liền tiếp: ai vậy? – Câu hỏi này, bà von G… đáp, ta muốn con đoán. Bởi nghĩ xem, vào ngày hôm qua, khi chúng ta đang ngồi uống trà và đọc mẩu tin kỳ lạ ấy, một người trong vòng thân cận nhất của chúng ta chạy vào căn phòng, điệu bộ tuyệt vọng và sụp xuống chân bố con, và, ngay sau đó, chân ta. Chúng ta không biết nghĩ sao về hành động này, yêu cầu hắn ta cất lời. Hắn ta nói rằng lương tâm không chịu để hắn ta yên; rằng hắn ta chính là kẻ bỉ ổi đã lừa gạt hầu tước phu nhân, rằng hắn ta không thể không biết tội ác của mình bị phán xét thế nào, và rằng nếu sự trả thù cần được trút lên kẻ phạm tội, hắn ta đến đây để chịu bản án ấy. Nhưng ai? ai? ai mới được? hầu tước phu nhân nói. Như ta đã nói, bà von G… tiếp tục, một người còn trẻ, nếu không tính đến vụ này thì có thể nói là được nuôi dạy đàng hoàng, người mà chúng ta không bao giờ mường tượng lại có thể vô nhân cách đến vậy. Nhưng con đừng lo sợ, con gái của ta, khi biết rằng hắn ta là một kẻ thuộc tầng lớp thấp, và không có lấy một phẩm chất mà thông thường người ta có quyền đòi hỏi từ một tấm chồng. Điều đó không phải vấn đề, thưa mẹ mẫu mực, hầu tước phu nhân nói, người đó không thể hoàn toàn mất nhân cách, vì hắn ta đã gieo mình trước chân mẹ trước khi làm vậy với con. Nhưng đó là ai? ai? Hãy nói cho con biết: ai? Được rồi, bà mẹ nói, đó là Leopardo, đứa lính hầu bố con mới đây đã mang về từ Tyrol, nếu con nhìn ra, ta đã mang theo cùng ta đây để trình diện trước con trong tư cách người chồng. Leopardo, đứa lính hầu! hầu tước phu nhân kêu lên, và áp tay lên trán, trong một biểu hiện tuyệt vọng. Điều gì làm con hoảng vậy? phu nhân đại tá hỏi. Con có lý do nào để nghi ngờ điều này ư? – Như thế nào? Ở đâu? Vào lúc nào? hầu tước phu nhân hỏi, lòng dạ rối bời. Điều đó, bà trả lời, nó chỉ muốn nói cho riêng con. Lòng hổ thẹn và tình yêu, bà nói, khiến cho nó không thể giãi bày trước bất kỳ ai ngoại trừ con. Nhưng nếu con muốn, chúng ta sẽ mở cửa ra phòng chờ, nơi nó, với trái tim đập dồn, đang đứng chờ đợi kết cục việc này; và con liệu xem mình có thể moi ra bí mật từ nó hay không, trong lúc ta lánh đi. – Lạy Chúa cha! hầu tước phu nhân kêu lên; con từng có lần rơi vào giấc ngủ trong một trưa hè nực, và thấy nó bước xa khỏi đi văng của con khi con tỉnh giấc! – Và nói đến đó cô đặt đôi bàn tay bé nhỏ lên khuôn mặt đang bừng bừng hổ thẹn. Trước những lời này mẹ cô phủ phục trước mặt cô. Ôi con gái của mẹ! bà thốt lên; Ôi con bé mẫu mực! và quàng tay ôm lấy cô. Và ôi kẻ hèn hạ vô nhân cách! và giấu mặt bà vào lòng cô. Hầu tước phu nhân hỏi, bàng hoàng: chuyện gì thế, mẹ của con? Con hãy hiểu, bà mẹ nói tiếp, ôi con người trong sáng hơn thiên thần, rằng không một điều gì mẹ mới kể là sự thật; rằng tâm hồn mục nát của mẹ không thể tin nổi sự thánh thiện tỏa sáng trong con, và rằng mẹ trước hết cần dụng đến cái mưu bỉ ổi này để khiến chính mình được thuyết phục. Mẹ một mực kính yêu, hầu tước phu nhân thốt lên, và cúi xuống bà tràn đầy sung sướng, và muốn đỡ bà dậy. Bà trả lời: Không, mẹ không chịu rời khỏi chân con chừng nào con còn chưa nói cho mẹ biết liệu rằng con có tha thứ cho hành động hèn hạ của mẹ, ôi người rực rỡ như trời cao. Con, tha thứ cho mẹ con! Mẹ hãy đứng dậy, hầu tước phu nhân thốt lên, con cầu khẩn mẹ. – Con đã nghe mẹ, bà von G… nói, mẹ muốn biết liệu rằng con còn có thể yêu mẹ, và thương mến mẹ chân thành như trước đây? Mẹ kính yêu của con! Hầu tước phu nhân thốt lên, và giống như mẹ mình quỳ gối xuống trước mặt bà; trái tim con chưa bao giờ đánh mất lòng tôn kính và tình yêu dành cho mẹ của con. Liệu ai có thể tin tưởng con trong một hoàn cảnh chưa từng thấy đến vậy? Con thật hạnh phúc nhường nào khi thấy mẹ mang lòng tin vào sự trong trắng của con! Vậy thì, bà von G…, đứng dậy, nhờ con gái bà đỡ lấy bà, nói: Từ giờ mẹ sẽ luôn che chở con, đứa con thân yêu của mẹ. Con sẽ sinh đứa con này trong ngôi nhà của mẹ; và mẹ cũng không thể chăm sóc con dịu dàng và tôn kính hơn nếu con có mang trong người một hoàng tử nhỏ. Những ngày trong đời mẹ sẽ không bao giờ còn thiếu vắng con. Mẹ bất chấp toàn bộ thế giới; mẹ không muốn bất kỳ một danh dự nào ngoài sự ruồng bỏ con đang chịu; chỉ cần tấm lòng tốt đẹp của con đón nhận lại mẹ, chỉ cần con quên đi sự hà khắc khi mẹ đã từ chối con mà thôi. Hầu tước phu nhân cố an ủi bà không thôi bằng những cử chỉ âu yếm, những tuyên thệ của lòng thành; nhưng buổi tối kéo đến, và nửa đêm điểm trước khi cô dỗ dành được người mẹ của cô. Ngày tiếp sau, khi lòng xúc động của phu nhân lớn tuổi đã đẩy bà lên cơn sốt trong đêm rồi đã xuôi dịu phần nào, hai mẹ con và hai đứa trẻ, hân hoan như thể chiến thắng trở về, cùng lên cỗ xe đi M… Họ cực kỳ vui thú trên đường, nhìn Leopardo, đứa lính hầu đang ngồi phía trên điều khiển cỗ xe ngựa, và đùa bỡn về nó: bà mẹ nhận xét rằng con mình mặt đỏ ửng mỗi khi nhìn lên Leopardo có bờ vai rộng; hầu tước phu nhân đáp lại, với một nét nửa thở dài, nửa mỉm cười: ai biết được người cuối cùng sẽ xuất hiện trong nhà ta vào mùng ba lúc 11 giờ sáng là ai! – Sau đó, càng tiến gần đến M… tâm trạng của họ càng trở nên nghiêm trọng trong nỗi đợi chờ cảnh tượng quyết định sắp nổ ra. Bà von G…, không để lộ mình có bất kỳ kế hoạch nào, dẫn con gái bà, khi đã bước ra khỏi cỗ xe trước nhà, về lại khu phòng cũ của cô; nói rằng cô hãy cứ yên trí ở lại đây, bà sẽ quay lại với cô ngay, rồi lẻn ra. Sau một tiếng đồng hồ bà quay lại với bộ mặt hừng hực lửa. Đúng là một tên Thomas! bà nói, trong thâm tâm thầm thích thú; đúng là một tên Thomas hoài nghi! Phải mất đến tận một giờ đồng hồ kẻ ấy mới chịu thuyết phục mà tin theo. Nhưng giờ hắn ngồi đấy mà khóc. Ai? hầu tước phu nhân hỏi. Ông ta, bà mẹ trả lời. Còn ai nữa ngoài kẻ có lý do lớn nhất để khóc. Không phải bố chứ? hầu tước phu nhân thốt lên. Khác gì một đứa trẻ đâu, bà mẹ đáp; nếu mẹ còn không phải lau nước mắt mình, mẹ đã phì cười không thôi một khi bước ra ngoài cửa. Và tất cả bắt nguồn từ con? hầu tước phu nhân thốt lên, đứng dậy; và con lại phải ở đây –? Ở yên đấy! bà von G… nói. Cớ sao ông ta lại đọc cho mẹ viết cái thư đó! Ông ta sẽ đến gặp con tại đây, nếu ông ta còn muốn gặp mẹ chừng nào mẹ còn sống. Mẹ rất mực kính yêu, hầu tước phu nhân van xin. – Không được khoan nhượng! bà đại tá ngắt lời cô. Tại sao ông ta lại với lấy khẩu súng. – Nhưng con cầu xin mẹ… – Con không được, bà von G… nạt, đẩy con gái bà xuống ghế. Và nếu trong tối nay ông ta còn chưa đến, mẹ với con ngày mai sẽ dọn ra chỗ khác. Hầu tước phu nhân nói rằng cách thức này thật khắc nghiệt và bất công. Nhưng bà mẹ đáp lại: bình tĩnh đi – bởi vừa mới rồi bà nghe tiếng ai đó thút thít đằng xa: ông ta đang đến rồi đấy! Đâu? hầu tước phu nhân hỏi, và lắng nghe. Có ai đang đứng ở ngoài cửa ư; tiếng nức nở này –? Phải rồi, bà von G… đáp, ông ta muốn chúng ta mở cửa. Để con! hầu tước phu nhân thốt lên, và vùng lên khỏi ghế. Nhưng nếu con yêu thương mẹ, Julietta, bà đại tá nói, thì hãy ngồi lại; và vào thời điểm đó viên chỉ huy bước vào, tay giữ một tấm khăn che trước mặt mình. Bà mẹ đứng sừng sững trước đứa con gái và quay lưng lại với ông. Bố rất mực kính yêu của con! hầu tước phu nhân kêu lên, và giang rộng hai tay về phía ông. Không được động đậy! bà von G… nói, nghe mẹ! Viên chỉ huy đứng lại trong phòng mà khóc. Ông ta sẽ phải xin lỗi con, bà nói tiếp. Tại sao ông ta lại dữ tợn đến vậy! Tại sao ông ta lại cứng nhắc đến vậy! Mẹ yêu ông ấy, nhưng mẹ cũng yêu con; mẹ tôn kính ông ấy, nhưng mẹ cũng kính trọng con. Và nếu mẹ phải đưa ra lựa chọn, thì con là người mẫu mực hơn ông ta, và mẹ nguyện ở bên con. Viên chỉ huy gập cả người xuống, và cất tiếng khóc to tới nỗi vang vọng lại những bức tường. Nhưng ôi Chúa ơi! hầu tước phu nhân kêu lên, bất thần nhượng bộ mẹ cô, và tự mình cũng lấy khăn, để những giọt nước mắt trào ra. Bà von G… nói: ông ta không cất nổi nên lời! và chịu bước một bước nhỏ sang bên. Đến đây hầu tước phu nhân đứng dậy, ôm chầm lấy viên chỉ huy, và xin ông hãy nguôi dịu. Bản thân cô cũng đang sụt sùi khóc. Cô hỏi ông muốn ngồi xuống ghế không, cô muốn kéo ông lại vào ghế; cô đẩy cái ghế bành đến gần để ông ngồi xuống: nhưng ông không đáp; ông chôn chân tại chỗ; ông cũng không phản ứng, đứng trơ đó, mặt ông cúi gằm xuống đất, và khóc. Hầu tước phu nhân, đỡ ông đứng thẳng lên, cố quay về phía mẹ, nói: bố quỵ ngã ra đây mất; bà mẹ, vì thấy chồng mình đang co giật mạnh, dường như cũng muốn từ bỏ sự kiên định của mình. Nhưng khi viên chỉ huy cuối cùng cũng ngồi xuống trước những lời thỉnh cầu không thôi của con gái, và cô đã quỳ phục dưới chân ông với những động tác âu yếm vô cùng tận, bà mẹ trở lại lời trước đó, rằng làm vậy là xứng đáng với ông, rằng giờ thì ông sẽ tỉnh trí lại, và rời khỏi phòng, để hai con người này ở yên với nhau.

Ngay khi đã ở ngoài, bà vội lau nước mắt mình và tự hỏi liệu cú sốc ác liệt bà đã gây cho ông có gây nguy hiểm phần nào, và liệu có nên đề phòng mà gọi bác sĩ đến. Bà nấu nướng mọi thứ gì bà tìm được trong bếp nhằm bồi bổ và làm dịu ông vào buổi tối, sửa soạn và sưởi ấm giường ông để ông nằm nghỉ ngay khi nào ông bước ra nắm tay con gái ông, và, vì ông vẫn còn chưa đi ra khi bàn ăn đã được dọn ra, bà rón rén lại gần phòng hầu tước phu nhân để ngóng chuyện gì đang diễn ra. Khi áp tai nhẹ nhàng lên cửa, bà nghe thấy tiếng thì thào dịu dàng, vừa chỉ thoáng qua, dường như đến từ hầu tước phu nhân; và, khi bà nhòm vào qua lỗ khóa, cô còn đang ngồi trong lòng viên chỉ huy, một hành động ông chưa từng bao giờ cho phép. Cuối cùng bà mở cửa, và giờ thấy – và con tim bà rung động trong vui sướng: cô con gái, trong vòng tay người bố, nằm lặng lẽ, đầu ngả về sau, đôi mắt nhắm chặt; người bố, ngồi trên ghế bành, đôi mắt mở to long lanh ướt lệ, hôn lên đôi môi cô những nụ sâu đậm, nồng nàn và khát khao: như một người tình! Người con gái không nói một lời, người bố không nói một lời; đầu ông cúi sát gần khuôn mặt cô, ngắm nhìn cô như trong mối tình đầu, và môi kề môi, ông hôn cô. Bà mẹ cảm thấy sung sướng như đón nhận ân phước; khuất mắt họ vì đứng sau ghế, bà không nỡ phá hỏng niềm khoái lạc của cuộc đoàn tụ thiên đàng đã lại trở nên ngôi nhà họ. Cuối cùng bà đến gần người bố, và khi ông vẫn còn mải ngấu nghiến bờ môi người con gái bằng đôi môi và các ngón tay mình trong ngất ngây không tả xiết, cúi xuống nhìn ông từ bên ghế. Nhìn thấy bà, bộ mặt viên chỉ huy đã nhăn lại, và ông muốn nói điều gì đó; nhưng bà thốt lên: Ôi, cái bộ mặt gì đây! và giờ đến lượt mình đặt nụ hôn lên bộ mặt ấy, làm cho mọi thứ về trật tự, và xua tan không khí trước đó bằng một câu đùa. Bà mời và dẫn cả hai người bọn họ, bước đi như một đôi uyên ương, đến bàn ăn, tại đây viên chỉ huy hết sức phấn khởi, dẫu thi thoảng vẫn còn sụt sịt, nhìn chăm chú xuống đĩa ăn, và nói rất ít, và mân mê tay con gái.

Giờ đây, rạng sáng ngày hôm sau, câu hỏi là: ai trên đời này sẽ trình diện vào 11 giờ sáng ngày mai; vì ngày sau đó đã là cái ngày mùng ba đáng sợ ấy. Ông bố và bà mẹ, còn cả em trai cô, người đã đến hòa chung không khí hòa giải, nhất trí hoàn toàn việc kết hôn, kể cả khi người ấy chỉ tạm chấp nhận được; mọi việc, bất kể điều gì trong phạm vi có thể, đều phải được thi hành để biến hoàn cảnh của hầu tước phu nhân trở nên hạnh phúc. Tuy vậy, nếu hoàn cảnh của người kia đến nỗi mà dù nhận được sự giúp đỡ và thiện chí của gia đình, vẫn kém xa vị thế của hầu tước phu nhân, bố mẹ sẽ phản đối cuộc hôn nhân; họ quyết định khi ấy sẽ giữ hầu tước phu nhân ở cùng với họ một nhà và nhận nuôi đứa bé như con. Hầu tước phu nhân, về phần mình, dường như đã quyết tâm, bất kể trường hợp như thế nào, chỉ cần người ấy không phải một tên bất chính, thực hiện lời hứa của mình và cho phép đứa bé được lớn lên có bố ở bên bằng mọi giá. Tối hôm đó, bà mẹ hỏi bọn họ sẽ tiếp đón người này như thế nào. Viên chỉ huy nghĩ rằng thích hợp nhất là vào lúc 11 giờ nên để hầu tước phu nhân lại một mình. Hầu tước phu nhân, về phần mình, khăng khăng rằng bố mẹ, và cả em trai, nên có mặt, vì cô không muốn chia sẻ bất kỳ bí mật nào với người này. Cô cũng nghĩ rằng ý muốn này được thể hiện ngay ở lời đáp của người này, khi gợi ý cuộc gặp diễn ra tại nhà viên chỉ huy; một tình huống khiến lời đáp ấy, cô thoải mái thú nhận, rất làm vừa lòng cô. Bà mẹ, nhận thấy vai trò không hợp chỗ của ông bố và em trai, yêu cầu con gái chấp nhận cho hai người đàn ông vắng mặt, còn bà, thuận theo ý muốn của cô, sẽ có mặt trong cuộc tiếp đón cái người này. Sau một hồi cô con gái suy nghĩ, lời đề nghị cuối này cuối cùng được chấp thuận. Rồi, sau một đêm bọn họ trải qua trong nỗi chờ đợi căng thẳng tột bậc, buổi sáng cái ngày mùng ba đáng sợ ấy hé rạng. Khi chuông điểm mười một giờ, hai người đàn bà đang ngồi trong phòng khách, ăn mặc rất tươm tất như dự buổi hứa hôn; con tim họ đập mạnh hẳn nghe thấy được, nếu sự rộn ràng của ban ngày chung quanh im lìm chốc lát. Tiếng chuông thứ mười một vẫn còn vang âm thì Leopardo, đứa lính hầu ông bố đã mang về từ Tyrol, bước vào. Hai người phụ nữ tái nhợt mặt mũi khi thấy gã. Bá tước F…, gã nói, đã đến và đang chờ được trình diện. Bá tước F…! họ đồng thanh kêu lên, và từ nỗi kinh hoàng này họ bị đẩy sang nỗi kinh hoàng khác. Hầu tước phu nhân hét lên: khóa cửa lại! báo với ông ta chúng ta không có nhà; cô tự mình đứng lên khóa cửa và sắp sửa đẩy đứa lính hầu đang chắn ngang đường cô thì ngài bá tước bước vào, mặc đúng áo khoác quân phục, mang đúng huân chương và vũ khí, mà anh ta đã mặc vào hôm đánh chiếm pháo đài. Hầu tước phu nhân tước thấy rằng mình sắp suy sụp trong cơn rối loạn; cô vớ lấy chiếc khăn để trên ghế, và định chạy trốn vào phòng bên; nhưng bà von G…, bắt lấy tay cô, kêu lên: Julietta –! và như thể những ý nghĩ đã bóp nghẹt bà, tiếng nói của bà nghẽn lại. Bà dồn ánh mắt kiên quyết vào ngài bà tước và nhắc lại: Julietta, mẹ hỏi con! kéo cô vào lại bên bà: chúng ta còn đang chờ đợi ai khác –? Hầu tước phu nhân kêu thét, đột ngột quay lại: sao? không phải anh ta chứ –? và giáng một ánh nhìn như tia sét đánh xuống anh ta, và mặt cô vụt tái nhợt như xác chết. Ngài bá tước đã quỳ một đầu gối trước cô; tay phải đặt lên tim, đầu anh ngoan ngoãn cúi xuống ngực, anh quỳ tại đó, nhìn chằm chằm xuống đất, mặt bừng đỏ, trong im lặng. Còn ai nữa, bà đại tá thốt lên trong tiếng thều thào, còn ai nữa, chúng ta đã mất hết khôn ngoan, ngoài ông ta? Hầu tước phu nhân đứng cứng nhắc, mắt chĩa xuống ngài bá tước, và nói: Con sẽ hóa điên mất, mẹ ơi! Đồ xuẩn, bà mẹ đáp, kéo cô sát lại mình và thì thầm điều gì đó vào tai cô. Hầu tước phu nhân quay đi và, hai bàn tay ôm lấy mặt, ngã xuống đi văng. Bà mẹ kêu lên: ôi đứa con gái khốn khổ! Con làm sao vậy? Đâu có điều gì mà con còn chưa chuẩn bị tinh thần xảy ra? – Ngài bá tước vẫn ở yên bên cạnh bà đại tá; vẫn quỳ một gối, anh nâng gấu váy bà và hôn lên nó. Quý bà kính mến, nhân từ, cao quý! anh ta nói thầm: một giọt nước mắt lăn trên má. Bà đại tá nói: đứng dậy mau, ngài bá tước, đứng dậy! Đến an ủi con bé đi; rồi chúng ta sẽ được hòa giải, tất cả được tha thứ và lãng quên. Ngài bá tước đứng lên, nước mắt tuôn trào. Anh lại quỳ xuống trước hầu tước phu nhân, anh lặng lẽ cầm lấy tay cô như thể nó bằng vàng và hơi ấm của tay mình sẽ làm nó mờ đục. Nhưng lần này –: Cút đi! cút đi! biến đi! cô thét lên, bật dậy; ta đã chuẩn bị tinh thần gặp một kẻ đồi bại, nhưng không phải gặp một ––– con quỷ! cô mở cửa phòng ra, tránh xa anh như thể tránh người mắc dịch hạch, và nói: gọi ngài đại tá tới đây! Julietta! bà đại tá thốt lên kinh ngạc. Hầu tước phu nhân, với sự hung dữ sát nhân, nhìn qua ngài bá tước, rồi đến mẹ cô; ngực cô phập phồng, sắc mặt rực lửa: không một nữ thần báo thù nào khủng khiếp hơn. Viên đại tá và viên quản rừng đến. Cái người này, thưa bố, cô nói, trong lúc họ vẫn còn bước qua cửa, con không thể kết hôn được! Cô đi đến một chậu nước thánh gắn trên cửa hậu, vẩy đầy nước lên bố và mẹ và em trai cô, và bỏ đi mất.

Viên chỉ huy, chấn động bởi cảnh tượng lạ kỳ này, hỏi chuyện gì đã xảy ra; và ông bàng hoàng, bởi nhìn thấy, vào thời điểm quyết định này, bá tước F… trong phòng. Bà mẹ nắm tay ngài bá tước và nói: đừng hỏi; chàng trai trẻ này thực lòng ân hận trước mọi việc đã xảy ra; hãy chúc phúc cho anh ta, chúc đi, chúc đi: để rồi mọi việc sẽ kết thúc trong hạnh phúc êm đềm. Ngài bá tước đứng đó như thể đã bị tàn phá. Viên chỉ huy đặt tay lên anh ta; mi mắt ông giật giật, đôi môi ông bệch ra như phấn. Mong rằng lời nguyền của thiên đàng sẽ được cất khỏi mái đầu anh! ông thốt lên: bao giờ anh định thành hôn? – Ngày mai, bà mẹ trả lời hộ, do anh không phát ra được tiếng nào, ngày mai hoặc hôm nay, theo ý ông; với ngài bá tước, người đã thể hiện lòng nhiệt thành đáng ca ngợi nhằm đền bù lại tội lỗi của mình, giờ khắc tiếp theo luôn luôn là phù hợp nhất. – Vậy tôi sẽ vinh dự được gặp ngài vào ngày mai lúc 11 giờ sáng tại Nhà thờ thánh Augustine! viên chỉ huy nói; ông cúi đầu trước anh, gọi vợ và con trai cùng ông vào phòng hầu tước phu nhân, và để anh đứng đó.

Họ nỗ lực trong vô vọng tìm kiếm từ hầu tước phu nhân lý do cho hành động bất thường của cô; cô ở trong một cơn sốt dữ dội, không muốn biết bất kỳ điều gì liên quan đến hôn nhân, và yêu cầu được ở một mình. Khi cô được hỏi vì lý do gì mà đột nhiên thay đổi ý định, và điều gì khiến ngài bá tước đáng căm ghét hơn những kẻ khác, cô mở to đôi mắt trống rỗng nhìn bố cô, và không trả lời. Bà đại tá hỏi rằng có phải cô đã quên mất rằng bản thân cô là một người mẹ, và cô đáp lại rằng, trong trường hợp hiện giờ, cô phải nghĩ đến cô nhiều hơn là đến đứa trẻ trong bụng cô, và một lần nữa, gọi tên tất cả những thiên sứ và các thánh làm chứng, khẳng định với bà rằng cô sẽ không kết hôn với người này. Ông bố, thấy cô rõ ràng là đang trong một trạng thái quẫn trí, tuyên bố rằng cô phải giữ lời; ông bỏ ra khỏi phòng cô, và, sau một hồi trao đổi thư từ bàn luận với ngài bá tước, lo liệu mọi việc cưới xin. Ông trình cho anh một hợp đồng hôn nhân, bắt anh phải từ bỏ mọi quyền của người chồng, nhưng phải chấp nhận tất cả bổn phận đòi hỏi mình. Ngài bá tước gửi lại bản văn, thấm đẫm nước mắt của anh, cùng chữ ký bên dưới cùng. Khi viên chỉ huy đưa cho hầu tước phu nhân xem tờ giấy này vào sáng hôm sau, tinh thần cô dịu lại đôi chút. Còn ngồi trên giường, cô đọc đi đọc lại nó, trầm ngâm gấp nó lại, mở nó ra, và đọc lại nó lần nữa; và sau đó tuyên bố rằng cô sẽ có mặt tại Nhà thờ thánh Augustine vào lúc 11 giờ. Cô đứng dậy, chuẩn bị trang phục mà không mở một lời, bước vào cỗ xe có đầy đủ gia đình cô khi chuông điểm, và được đưa đi.

Ngài bá tước không được phép tới cùng gia đình cho đến khi họ tiến đến cổng nhà thờ. Trong buổi lễ, hầu tước phu nhân nhìn bất động bức trang trí bệ thờ; không một ánh nhìn được trao cho người mà cô đang cùng trao nhẫn. Ngài bá tước, khi buổi lễ đã kết thúc, đưa tay mời cô vịn vào bước cùng; nhưng ngay khi họ lại ra khỏi nhà thờ, bá tước phu nhân cúi đầu từ biệt anh: viên chỉ huy hỏi liệu ông sẽ có vinh dự được nhìn thấy anh đôi lần tại khu phòng con gái ông không, nghe vậy ngài bá tước lắp bắp đôi ba câu không ai nghe ra, ngả mũ chào những người dự lễ, và biến mất. Anh chuyển đến ở một căn hộ tại M…, tại đây vài tháng liền anh không hề đặt chân đến ngôi nhà viên chỉ huy, nơi bá tước phu nhân đã chọn ở lại. Chỉ nhờ vào cung cách nhã nhặn, trang nghiêm, và hết thảy mẫu mực của anh mỗi khi có dịp tiếp xúc gia đình mà anh được mời đến dự buổi lễ rửa tội của đứa con trai bá tước phu nhân sinh hạ sau đấy. Bá tước phu nhân, vẫn phải ở cữ và đang nằm trên giường dưới những tấm thảm thêu, chỉ thấy anh trong thoáng chốc, khi anh bước vào qua cửa và cung kính chào cô từ đằng xa. Giữa đống quà các vị khách chào đón đứa bé mới sinh, anh đặt lên nôi hai tờ giấy, một tờ, sau khi anh đi khỏi, người ta thấy ra là một chứng thư 20.000 rúp cho đứa bé, và tờ giấy còn lại là một di chúc, trong trường hợp anh chết, biến mẹ đứa bé thành người thừa kế toàn bộ khối tài sản của anh. Từ ngày đó trở đi, anh năng được mời đến ngôi nhà hơn qua lời mời của bà von G…; ngôi nhà luôn mở rộng cửa trước anh và chẳng mấy chốc không một buổi tối nào trôi qua mà anh không trình diện ở ngôi nhà ấy. Vì những cảm giác nói cho anh biết rằng anh đã được tha thứ về mọi mặt vì sự sắp đặt mong manh của thế giới, anh bắt đầu theo đuổi bá tước phu nhân, vợ của anh, lại từ đầu, và nhận được, trong vòng một năm, một lời chấp thuận thứ hai từ cô, và một lễ cưới thứ hai cũng được tổ chức ăn mừng, lần này hạnh phúc trông thấy, và sau đó cả gia đình chuyển về V… Một loạt những đứa trẻ Nga tiếp nối đứa đầu tiên; và khi ngài bá tước, trong một giờ khắc hạnh phúc, hỏi vợ của anh vì sao, vào cái ngày mùng ba khủng khiếp ấy, khi cô đã sẵn sàng tinh thần đón nhận bất kỳ kẻ xấu xa nào, lại chạy trốn khỏi anh như chạy trốn quỷ dữ, cô trả lời, giang tay quàng lên cổ anh: anh sẽ không hiện hình như quỷ dữ lúc đó, nếu vào lần đầu tiên, anh đã không hiện ra với cô như một thiên thần.

Hoàng Minh dịch

(Dịch theo nguyên bản tiếng Đức Die Marquise von O… tại Projeckt Gutenberg (https://www.projekt-gutenberg.org/kleist/marquise/marquise.html).

Có tham khảo bản tiếng Anh của David Luke và Nigel Reeves trong The Marquise of O and Other Stories (Penguin, 2004).)