(Bài viết thuộc Zzz Review số 5, 20-4-2019)
Cuốn sách viết về đời sống thường nhật của một người phụ nữ rất đỗi bình thường này đã lập kỷ lục bán được hơn một triệu bản trong vòng 2 năm kể từ lúc được NXB danh tiếng Hàn Quốc Minumsa xuất bản vào tháng 10 năm 2016. Chân thực, nhân văn, đầy âm hưởng nữ quyền, Kim Ji Young, sinh năm 1982 trở thành một trong những cuốn sách hay nhất viết về thân phận người phụ nữ. Tác phẩm đã được NXB Phụ Nữ mua bản quyền dịch và dự kiến phát hành bản dịch vào quý II năm 2019. [update: tác phẩm đã phát hành rộng rãi trên toàn quốc] – Zét Nguyễn
Tôi luôn có cảm giác rằng Kim Ji Young đang thực sự sống ở đâu đó. Bởi cô ấy có quá nhiều điểm giống với những người bạn, những người chị và cả tôi. Lúc viết tôi luôn cảm thấy ngột ngạt và thương cảm cho Kim Ji Young. Nhưng tôi biết rõ cô ấy đã lớn lên như vậy, đã sống như vậy, không có cách thay đổi nào khác nên tôi cũng phải viết như vậy. – Cho Nam Joo
Kim Ji Young năm nay ba mươi tư tuổi, tính theo tuổi Hàn Quốc[1]. Cô kết hôn ba năm trước và sinh một bé gái vào năm ngoái. Cô cùng với chồng là Jung Dae Hyun – hơn cô ba tuổi, và con gái Jung Ji Won sống tại một căn hộ thuê theo kiểu đặt cọc dài hạn[2] đẹp tuyệt vời tại khu vực ngoại ô Seoul. Jung Dae Hyun hiện đang làm việc cho một doanh nghiệp IT có tiếng tăm trong ngành, còn Kim Ji Young làm việc cho một công ty truyền thông nhỏ và đã thôi việc khi vừa sinh con. Jung Dae Hyun thường đi làm về vào lúc mười hai giờ đêm, ngay cả cuối tuần anh cũng làm việc gần như cả ngày. Nhà chồng ở Busan, bố mẹ ruột thì đang quản lí một nhà hàng nên Kim Ji Young đảm nhận hoàn toàn việc nuôi con gái. Từ mùa hè, khi vừa tròn một tuổi, bé Jung Ji Won được gửi tới nhà trẻ tư nhân ở tầng một của khu nhà vào các buổi sáng.
Các triệu chứng kì lạ của Kim Ji Young xuất hiện lần đầu tiên vào ngày 8 tháng 9. Jung Dae Hyun nhớ rất rõ ngày tháng, vì hôm đó là ngày Bạch lộ[3]. Sáng hôm đó, khi anh đang ăn bánh mì nướng với sữa thì Ji Young đột nhiên đứng dậy đi về phía hành lang và mở cửa sổ. Ánh nắng mặt trời chiếu vào đủ làm chói mắt, nhưng đồng thời khi cửa sổ vừa mở ra, một luồng khí lạnh ùa tới bàn ăn. Ji Young co ro quay lại ngồi xuống bàn ăn.
“Vừa định nói là mấy ngày nay trời nhiều gió quá thì mới nhớ ra hôm nay đã là Bạch lộ rồi. Chắc ngoài cánh đồng sương muối phủ trắng rồi nhỉ”.
Jung Dae Hyun bật cười trước câu nói của vợ, nghe chẳng giống lời của người trẻ tuổi gì cả.
“Em nói cái gì vậy. Nói cứ như mẹ em ấy”.
“Từ giờ mang áo khoác đi làm đi con rể Jung ạ, buổi sáng với tối trời se lạnh rồi”.
Ngay cả lúc đó, Jung Dae Hyun vẫn cứ nghĩ vợ mình đang đùa, vì cái điệu bộ hơi nheo nheo mắt phải khi nhờ vả hay yêu cầu anh làm điều gì đó, và cả cách cô gọi chồng là con rể cũng giống như đang đùa. Mặc dù gần đây do mệt mỏi vì phải chăm sóc con gái nhỏ nên tinh thần của cô không được tốt, đôi khi cô vừa nghe nhạc nước mắt vừa lã chã rơi, nhưng Ji Young vốn dĩ là một người rất vui vẻ và hay cười, cô còn hay bắt chước các chương trình hài kịch trên TV để chọc anh cười. Dae Hyun chẳng hề suy nghĩ gì nghiêm trọng, ôm lấy vợ một cái rồi đi làm.
Đêm hôm đó khi Dae Hyun về đến nhà, Ji Young đang ôm con gái ngủ ngon lành. Cả hai mẹ con đều đang mút ngón tay trỏ. Nhìn cảnh tượng đó, Dae Hyun vừa thấy dễ thương lại vừa thấy chẳng còn gì để nói, anh lặng nhìn hai mẹ con một lát rồi nhẹ nhàng kéo cánh tay vợ để rút ngón tay ra khỏi miệng cô. Ji Young khẽ lè lưỡi như trẻ con rồi chép chép cái miệng mấy lần, sau đó lại chìm vào giấc ngủ.
Mấy ngày sau, Ji Young nói rằng mình chính là Cha Seung Yeon, học khóa trên và cùng sinh hoạt trong câu lạc bộ leo núi, người đã qua đời vào năm ngoái. Cha Seung Yeon là bạn cùng lớp với Dae Hyun và học trên Kim Ji Young ba khóa. Mặc dù học cùng trường đại học và cùng tham gia câu lạc bộ leo núi nhưng suốt những năm tháng đại học, hai vợ chồng đều chưa từng gặp mặt nhau. Dae Hyun mặc dù có kế hoạch tiếp tục học lên cao sau khi học xong đại học, nhưng vì gia đình có chuyện nên kế hoạch này đành phải gác lại. Anh nhập ngũ muộn sau khi học xong năm thứ ba, rồi sau khi giải ngũ anh nghỉ học khoảng một năm để về nhà ở Busan và làm công việc bán thời gian. Trong thời gian đó thì Ji Young nhập học và tham gia câu lạc bộ leo núi.
Cha Seung Yeon vốn là người rất quan tâm chăm sóc những người học khóa sau, đồng thời Ji Young và Seung Yeon đều có điểm chung là không thích leo núi, do vậy hai người nhanh chóng trở nên thân thiết và thường xuyên liên lạc gặp gỡ ngay cả khi Seung Yeon đã tốt nghiệp. Lần đầu tiên Dae Hyun gặp Ji Young cũng chính tại tiệc cưới của Seung Yeon. Seung Yeon qua đời do tắc mạch ối khi sinh đứa con thứ hai. Khoảng thời gian đó, Kim Ji Young đang mắc chứng trầm cảm sau sinh, luôn cảm thấy mệt mỏi tới mức không thể quay trở về cuộc sống bình thường.
Sau khi dỗ bé Ji Won ngủ, hai vợ chồng ngồi đối diện nhau và uống bia, đã lâu lắm rồi họ không làm như vậy. Sau khi uống gần hết một lon bia, Kim Ji Young đột nhiên đấm thùm thụp vào vai chồng và nói:
“Dae Hyun à, dạo này Ji Young mệt mỏi lắm. Có những lúc cơ thể thì khá hơn một chút nhưng tâm trạng cô ấy lại bất an. Thế nên cậu làm ơn hãy thường xuyên động viên rằng cô ấy đã làm rất tốt, cô ấy đã vất vả nhiều rồi và cảm ơn cô ấy”.
“Ô hay, lại còn sử dụng kiểu nói mượn lời người khác nữa cơ à? Thôi được rồi, em làm tốt lắm, Kim Ji Young, em vất vả nhiều rồi, cảm ơn em, anh yêu em”.
Dae Hyun ra vẻ dễ thương chạm nhẹ vào gò má của Ji Young, nhưng Ji Young đột nhiên nghiêm mặt đánh lên tay anh.
“Cậu, cậu vẫn nghĩ tớ là Cha Seung Yeon lúc hai mươi tuổi, run rẩy thổ lộ tình cảm với cậu vào mùa hè năm đó hả?”
Jung Dae Hyun đờ người trong chốc lát. Đó là chuyện của gần hai mươi năm trước. Hôm ấy là một ngày mùa hè, giữa sân vận động không một bóng râm dưới ánh mặt trời như thiêu đốt. Dae Hyun không còn nhớ làm sao mà mình lại đi tới đó, nhưng ở nơi đó, Seung Yeon vừa tình cờ gặp mặt đã đột nhiên tỏ tình với anh. Tớ thích cậu, tớ thích cậu, mồ hôi từng giọt từng giọt rơi tí tách, đôi môi run bần bật, lời nói cũng lắp bắp. Dae Hyun vừa mới tỏ vẻ khó chịu thì ngay lập tức Seung Yeon đã làm anh khựng lại.
“A, không phải cậu. Mình biết rồi. Hãy coi như không nghe thấy gì nhé. Cứ coi như chuyện hôm nay chưa từng xảy ra đi. Mình vẫn sẽ đối xử với cậu y như trước đây”.
Seung Yeon nói rồi cứ thế rời khỏi sân vận động. Sau đó Seung Yeon thực sự làm ra vẻ như chưa có chuyện gì và vẫn cư xử với Dae Hyun một cách hết sức tự nhiên, làm Dae Hyun thậm chí còn nghĩ rằng liệu có phải hôm đó mình nóng quá nên sinh ra ảo giác hay không. Rồi anh cũng hoàn toàn quên mất chuyện đó. Thế nhưng giờ vợ anh lại đang nhắc lại chuyện đó. Câu chuyện của một buổi chiều nắng đẹp mà chỉ có hai người biết, khoảng hai mươi năm trước.
“Ji Young”.
Dae Hyun không nói thêm lời nào nữa. Anh đã gọi tên vợ khoảng ba lần.
“Được rồi, tớ biết cậu là người chồng tốt rồi, nên không cần gọi tên Ji Young nữa đâu, haizz, cái lão này”.
Mỗi khi say rượu là Ji Young lại nói chuyện theo kiểu của Cha Seung Yeon. “Haizz, cái lão này”, Dae Hyun cảm thấy da đầu tê dại, tóc tai như thể dựng ngược hết cả lên. Anh cố gắng làm ra vẻ tự nhiên và nói với Ji Young đừng đùa nữa, Ji Young để nguyên lon bia rỗng đã uống hết trên bàn ăn, đến răng cũng không buồn đánh mà cứ thế đi vào phòng ngủ rồi nằm xuống cạnh con gái. Ji Young ngay lập tức ngủ say như chết, còn Dae Hyun lại mở cửa tủ lạnh lấy thêm một lon bia nữa rồi một hơi uống cạn. Là đùa sao? Hay là do cô ấy say rồi? Hay có khi nào cô ấy lại học được cái gì đó trên ti vi, rốt cuộc là chuyện gì vậy chứ?
Sáng hôm sau, Ji Young tỉnh dậy vừa day huyệt thái dương vừa nhìn chồng với ánh mắt hoàn toàn không nhớ gì chuyện đêm qua. Có vẻ như Dae Hyun cũng say khướt, cô vừa cảm thấy yên tâm lại vừa hoảng sợ không hiểu vì sao lại có thể như vậy. Cô không tin mình say đến mức không biết trời đất là gì. Cô chỉ uống đúng một lon bia.
Những ngày sau đó lại có thêm những dấu hiệu lạ khác. Cô bắt đầu gửi những tin nhắn với đầy các biểu tượng cảm xúc dễ thương mà bình thường cô không bao giờ dùng, cô nấu cả những món ăn như canh xương bò hoặc miến trộn, những món hoàn toàn không phải sở trường và sở thích của cô. Nhiều khi Dae Hyun cảm giác vợ mình như một người hoàn toàn xa lạ. Cô hoàn toàn không giống với vợ anh, người vợ mà anh đã yêu cuồng nhiệt suốt hai năm, chung sống cùng nhau ba năm, người đã cùng anh chia sẻ vô số những tâm sự, người luôn kề cận quấn quýt với anh, người đã sinh cho anh một bé gái có một nửa dáng vẻ giống mình.
Chuyện xảy ra khi họ về nhà bố mẹ Jung Dae Hyun vào dịp Trung thu. Dae Hyun xin nghỉ ngày thứ Sáu, ba người rời khỏi nhà lúc bảy giờ sáng và năm tiếng sau đã tới Busan. Sau khi ăn trưa với bố mẹ Dae Hyun, do mệt mỏi vì phải lái xe suốt thời gian dài nên Dae Hyun đi ngủ một giấc. Trước đây nếu phải lái xe đường dài, Dae Hyun và Ji Young sẽ thay phiên nhau lái, nhưng sau khi Ji Young sinh con thì việc lái xe hoàn toàn là của Dae Hyun. Có lẽ vì ngồi trên ghế xe không thoải mái nên bé con cứ lên xe là quấy khóc khó chịu, mà Ji Young lại thành thục hơn trong việc chơi với con, cho con ăn nhẹ hoặc dỗ dành bé nín khóc, nên Dae Hyun đành phải lái xe suốt chặng đường dài.
Ji Young rửa bát xong thì uống một cốc cà phê, nghỉ ngơi một lát rồi cùng mẹ chồng đi chợ mua đồ để chuẩn bị nấu nướng cho lễ Trung thu. Từ tối họ đã phải ngâm xương bò, ướp sườn, cắt và luộc sơ các loại rau, một phần thì ướp gia vị rồi cho vào tủ đông, rửa và xử lí các loại rau và hải sản dùng để làm bánh và các món chiên, sau đó chuẩn bị bữa tối và lại dọn dẹp.
Ngày hôm sau, Ji Young cùng với mẹ Dae Hyun chuẩn bị làm cơm từ sáng đến tối mịt, hết chiên bánh, rán đồ ăn, hấp sườn, rồi nặn bánh songpyeon[4]. Cả gia đình đã trải qua một buổi tối vui vẻ, thưởng thức các món ăn được chuẩn bị công phu cho ngày lễ. Bé Jung Ji Won cũng chẳng hề thấy xa lạ gì mà vô cùng thân thiết ôm lấy ông bà nội, rồi làm ra vài động tác dễ thương khiến ông bà thương yêu bé hết mực.
Ngay hôm sau là lễ Trung thu. Lễ cúng được thực hiện ở nhà anh họ của Jung Dae Hyun, người hiện đang sống ở Seoul, nên nhà Dae Hyun cũng không mấy thay đổi. Cả nhà đều ngủ dậy muộn, ăn sáng đơn giản bằng mấy món ăn đã được chuẩn bị từ hôm trước đó rồi vừa dọn dẹp xong thì gia đình cô Jung Soo Hyun, em gái của Dae Hyun tới chơi. Jung Soo Hyun nhỏ hơn Jung Dae Hyun hai tuổi và lớn hơn Kim Ji Young một tuổi, hiện đang sống tại Busan cùng chồng và hai con trai, nhà chồng cô cũng ở Busan. Nhà chồng cô là con trưởng nên vào các ngày lễ cô đều rất căng thẳng vì phải chuẩn bị đồ ăn để cúng lễ và tiếp đãi khách khứa. Jung Soo Hyun vừa tới nhà mẹ đẻ đã ngay lập tức cảm thấy thoải mái, Ji Young cùng mẹ chồng đi nấu canh khoai môn bằng nước hầm xương đã được chuẩn bị từ trước, nấu cơm mới, nướng cá, làm rau trộn chuẩn bị bữa trưa.
Ăn trưa xong, Soo Hyun lấy ra một loạt các món đồ mà cô mua tặng cho bé Ji Won, nào là váy liền rực rỡ, váy múa bale, kẹp tóc, rồi tất viền ren. Soo Hyun hết kẹp tóc cho bé Ji Won, lại đi tất vào cho bé, nói giá như mình có con gái thì tốt biết bao, con gái là tốt nhất, rồi cứ quấn lấy con bé. Trong suốt thời gian đó, Ji Young gọt táo và lê nhưng mọi người đều nói đã no nên không ai động đến cả. Tới lúc mang bánh songpyeon lên thì chỉ có Soo Hyun cắn một miếng rồi nhai chóp chép.
“Mẹ, bánh songpyeon này mẹ tự làm ạ?”
“Đúng thế, chứ còn sao nữa”.
“Thật là. Con đã bảo là mẹ đừng có nấu nướng gì nữa mà. Lúc nãy con đã định nói rồi, từ giờ mẹ đừng có hầm xương bò nữa, bánh thì mua một ít ngoài chợ được rồi, cả bánh songpyeon mẹ cũng ra ngoài hàng mà mua. Nhà mình không phải cúng bái gì, mẹ làm đồ ăn như vậy mà làm gì? Mẹ cũng nhiều tuổi rồi, vừa vất vả cho mẹ, vừa vất vả cho chị Ji Young”.
Đúng lúc đó trên gương mặt mẹ cô thoáng hiện nét buồn bã.
“Nấu ăn cho gia đình mình thì có gì mà vất vả? Ngày lễ mọi người cùng tụ tập rồi nấu nướng, ăn uống như thế này cũng vui mà”.
Nói rồi bất chợt bà hỏi Ji Young:
“Còn con, con có thấy vất vả không?”
Hai gò má của Ji Young ửng đỏ, gương mặt trở nên dịu dàng và ánh mắt tràn đầy ấm áp. Jung Dae Hyun cảm thấy bất an. Nhưng anh chưa kịp đổi chủ đề và kéo vợ lại thì Ji Young đã trả lời:
“Ôi bà thông gia ạ, thật sự là mỗi lần lễ tết là Ji Young nhà ta lại phát ốm ra đấy”.
Trong chốc lát tất cả đều nín thở. Cả gia đình như thể đang ngồi trên một khối băng khổng lồ. Jung Soo Hyun thở một hơi dài, tỏa ra làn khói trắng lạnh toát.
“Có cần phải thay bỉm cho Ji, Ji Won không?”
Jung Dae Hyun vội vã kéo tay vợ, nhưng Ji Young lại đánh lên tay anh.
“Con rể Jung! Anh cũng thế. Lần nào lễ tết cũng chỉ chăm chăm về Busan, sang nhà vợ thì vừa đặt mông xuống đã đi rồi, lần này sang sớm một chút đi”.
Nói rồi cô lại nheo nheo mắt phải. Lúc này con trai lớn sáu tuổi của Soo Hyun đang ngồi chơi với em trên ghế sofa đột nhiên run lên rồi bật khóc, nhưng không có ai dỗ. Cậu bé nhìn những người lớn xung quanh vẫn đang sững sờ, rồi ngay lập tức nín khóc, cùng lúc đó, bố Dae Hyun lạnh lùng lên tiếng:
“Mẹ Ji Won, cô đang làm gì vậy hả? Trước mặt người lớn mà cô làm cái gì vậy? Một năm chúng tôi được nhìn mặt Dae Hyun với Soo Hyun được mấy lần, cả gia đình gặp nhau được mấy lần, việc cả gia đình cùng nhau trải qua ngày lễ khiến cô bất mãn như vậy hả? Có đúng không?”
“Bố ơi, không phải như vậy đâu ạ”.
Jung Dae Hyun vội vàng đứng ra, nhưng anh cũng không biết phải giải thích thế nào. Ji Young đẩy Dae Hyun ra rồi lạnh lùng nói:
“Ông thông gia, tôi xin mạn phép được nói điều này. Chỉ có nhà ông là có gia đình thôi sao? Chúng tôi cũng có gia đình chứ. Ba đứa nhà tôi cũng chỉ có ngày lễ tết mới có thể gặp mặt nhau. Bây giờ cuộc sống của đám trẻ đứa nào chẳng như vậy. Nhưng nếu con gái ông đã về thăm nhà rồi, thì cũng phải cho con gái chúng tôi về thăm nhà chứ”.
Rốt cuộc Dae Hyun cũng bịt miệng vợ lại và kéo đi.
“Cô ấy bị ốm, bố, mẹ, bố, Soo Hyun à, thật đó. Cô ấy dạo này không được khỏe. Sau này con sẽ giải thích cụ thể”.
Ba người không buồn thay quần áo mà cứ thế lên xe. Dae Hyun gục đầu trên vô lăng, trong lòng cảm thấy vô cùng phiền muộn, còn Ji Young không hề nói gì, chỉ chăm chú hát cho con gái nghe. Bố mẹ Dae Hyun chẳng buồn ra tiễn, còn Soo Hyun thì thu dọn hành lí giúp anh trai và bỏ vào trong cốp xe của anh rồi nói:
“Ji Young nói đúng đó anh à. Chúng ta đã quá vô tâm rồi. Anh đừng cãi nhau, cũng đừng nổi nóng với cô ấy, nhất định phải nói cảm ơn và xin lỗi cô ấy nhé. Anh biết chưa?”
“Anh đi đây. Em nói chuyện với bố giúp anh nhé”.
Dae Hyun không hề tức giận. Anh cảm thấy chán chường, rối bời và lo sợ.
Đầu tiên, Dae Hyun đã một mình tới khoa Thần kinh và trình bày với bác sĩ về tình trạng của vợ mình cũng như trao đổi về phương pháp điều trị. Anh cần được tư vấn về việc của Ji Young, người đang không tự nhận thức được tình trạng của mình, đầu tiên là không thể ngủ ngon và luôn cảm thấy mệt mỏi. Tuy nhiên Ji Young hiện nay tâm trạng luôn tồi tệ và không có hứng thú với bất cứ việc gì, nên anh muốn biết liệu rằng có phải cô đã mắc chứng trầm cảm sau sinh hay không.
Dương Thanh Hoài dịch
[1] Người Hàn Quốc khi tính tuổi thường tính cả tuổi mụ.
[2] Kiểu thuê nhà đặt cọc dài hạn là kiểu thuê nhà phổ biến ở Hàn Quốc, người thuê thường đặt một số tiền lớn hơn một nửa giá trị căn hộ thì sẽ không phải trả tiền thuê hàng tháng, đến khi kết thúc hợp đồng thì chủ nhà trả lại toàn bộ số tiền đặt cọc.
[3] Bạch lộ: (tiếng Hán: 白露) là một trong 24 tiết khí của lịch tính theo chu kì Mặt trăng, được sử dụng ở Trung Quốc, Việt Nam, Nhật Bản, Triều Tiên. Nó thường bắt đầu vào khoảng ngày 7 hay 8 tháng 9 dương lịch, khi Mặt trời ở kinh độ 165°. Đây là một khái niệm trong công tác lập lịch của các nước Đông Á chịu ảnh hưởng của nền văn hóa Trung Quốc cổ đại. Ý nghĩa của tiết khí này là “Sương trắng”.
[4] Bánh songpyeon: Bánh Trung thu truyền thống của Hàn Quốc làm từ bột gạo nếp.
Leave a Reply