Zzz Review Số 11: Về văn học Đức

by Zét Nguyễn in Tạp chí

Thời gian đọc: 4 phút Xin chân thành cảm ơn những người góp chữ, những người cố vấn, và đặc biệt là bác Wilfried, không có bác chúng cháu sẽ không gồng nổi số này.

Số 11
Người góp chữ

Trương Thùy An • Vũ Quỳnh Anh • Đinh Vân Anh • Ally Le • Đoàn Duy • Chiêu Dương • Nguyễn Xuân Hằng • Nguyễn Phương Khánh • Nguyễn An Lý • Hoàng Minh • Lưu Bích Ngọc • Lê Quang • Trương Hồng Quang • Gờ Rào • Thúy • Mai Ngọc Tú • Miên Túc • Đăng Thư • Nguyễn Hồng Vân

Special thanks to: Phạm Thị Hoài, Trương Hồng Quang, Trương Thùy An, Marcus Mạnh Cường Vũ, Phùng Hồng Minh, Văn Tuệ Anh

Franz Kafka

Fic&Poe

Franz Kafka, “Những điều tra của một con chó”

31/07/2022

Thời gian đọc: 67 phút Bề ngoài tôi chẳng lạ lùng chút nào, chỉ là một chó trung lưu thường thấy trong vùng này; nhìn đằng nào cũng chẳng có gì xuất chúng; nhìn đằng nào cũng chẳng quá đê tiện; hồi trẻ tôi còn là một chó đẹp trai khác thường ấy chứ, và khi đã trưởng thành vẫn còn đẹp ở chừng mực nào đó, miễn là tôi chú ý đến bề ngoài của mình và tập thể dục nhiều vào; chính diện của tôi được ái mộ lắm, những cẳng chân thon thả và cách tôi ngẩng đầu điệu nghệ, nhưng được ưng ý không kém là bộ lông xám, trắng và vàng chỉ đằng ngọn mới xoắn lại; những điều này chẳng lạ chút nào, điều duy nhất lạ là bản chất của tôi, và thậm chí cả điều này, như tôi không bao giờ cho phép mình quên, cũng có nền tảng từ bản chất chung của loài chó.

Franz Kafka, “Thợ săn Gracchus”

31/07/2022

Thời gian đọc: 16 phút Con thuyền chết của tôi đi trệch hướng, một cú bẻ lái nhầm, một thoáng đãng trí của người cầm lái, một lúc xao nhãng vì vẻ đẹp tuyệt vời của quê hương yêu dấu—tôi cũng chẳng biết là thế nào nữa, chỉ biết từ đó tôi ở lại trên mặt đất này, con thuyền của tôi cứ trôi mãi trên mặt nước trần gian. Vậy nên dù chẳng muốn gì hơn là được sống giữa những ngọn núi quê hương, giờ sau khi chết tôi lại phiêu bạt khắp nơi trên trái đất này.”

Heinrich von Kleist

Heinrich von Kleist, Michael Kohlhaas

31/07/2022

Thời gian đọc: 143 phút Loại trừ là cách tôi gọi một người không được pháp luật bảo vệ. Tôi cần một sự bảo vệ như thế để được yên ổn làm ăn; phải, đó là lý do duy nhất mà tôi, cùng với thành quả công việc của mình, tìm nơi nương tựa trong một xã hội. Và bất cứ ai khước từ không cho tôi sự bảo vệ đó thì họ đã coi tôi như loài thú hoang man rợ; và ngài không thể phủ nhận rằng chính kẻ đó đã đặt vào tay tôi cây gậy để tự bảo vệ mình.

Heinrich von Kleist, Hầu tước phu nhân von O…

31/07/2022

Thời gian đọc: 68 phút Ở M…, một thành phố trọng điểm ở miền Bắc nước Ý, hầu tước phu nhân von O…, một góa phụ thanh danh không tì vết và bà mẹ của hai đứa trẻ được nuôi dạy tỉ mẩn, cho đăng lên báo một mẩu công bố: rằng cô, nằm ngoài sự nhận thức, đã nhận thấy mình ở vào một hoàn cảnh nhất định, rằng người bố của đứa trẻ cô mang trong người đây hãy bước ra ánh sáng; và rằng, vì nghĩa lý và danh dự gia đình, cô quyết định sẽ kết hôn với người này.

Joseph Roth

Joseph Roth, Hành khúc Radetzky (trích)

31/07/2022

Thời gian đọc: 32 phút Cuối cùng ngài đại úy đứng dậy, hôn lên tay cha, nhận lại nụ hôn của cha trên trán và trên má, xốc lại thanh kiếm, đội mũ shako, và rời đi – biết chắc rằng đây sẽ là lần cuối cùng anh gặp cha trong cuộc đời này.

Robert Musil

Robert Musil, Người đàn ông không phẩm chất (trích)

31/07/2022

Thời gian đọc: 20 phút Vậy là người ta cũng có thể hiểu được tại sao Moosbrugger sau vụ sát hại đàn bà con gái đầu tiên đã tự bào chữa rằng gã luôn bị ma quỷ ám ảnh, chúng ngày đêm réo gọi gã. Chúng ném gã ra khỏi giường khi gã ngủ, và quấy rối gã trong khi làm việc; rồi chúng chuyện trò và cãi cọ với nhau cả ngày lẫn đêm điếc tai gã.

Robert Walser

Robert Walser, Nhật ký Jakob von Gunten

31/07/2022

Thời gian đọc: 202 phút Người ký tên dưới đây, Jakob von Gunten, con nhà danh giá, sinh ra vào ngày tháng năm như thế, lớn lên ở nơi như thế, đã thành học sinh Trường Benjamenta để có kiến thức về đôi điều cần thiết cho việc hầu hạ. Cũng chính kẻ ấy không hề có cao vọng gì trong đời. Y mong muốn được đối xử nghiêm khắc, để y có thể hiểu được ý nghĩa của việc tự kiềm chế. Jakob von Gunten không có nhiều triển vọng, nhưng y có ý muốn cư xử tốt và trung thực.

Walter Benjamin, Robert Walser

31/07/2022

Thời gian đọc: 8 phút Walser bắt đầu nơi truyện cổ tích dừng lại. “Và nếu họ còn chưa chết, thì họ vẫn còn sống đến ngày nay.” Walser cho ta thấy họ sống như thế nào.

Kịch hiện đại

Ferdinand von Schirach, Khủng bố

by Nguyễn Xuân Hằng in Fic&Poe

Thời gian đọc: 90 phút Con người không phải là vật thể; mạng sống của họ không thể đong đếm được qua các con số và không tuân theo quy luật của thị trường.

 
DOWNLOAD SỐ 11

PDF (90MB)
epub (2,5MB)
kindle (6MB)
  

Trong số này

TIỂU LUẬN – NHẬN ĐỊNH
Về tác giả Thomas Köck và tác phẩm địa đồ (atlas)
Tiền thân của Kafka
Nghệ thuật kể chuyện
Những người chết quay về và mê lộ của W. G. Sebald
Một tiếng êm dịu nhỏ nhẹ: Tiểu thuyết của Robert Walser
Robert Walser
Cười với Kafka
Đọc Kafka
Kafka và Văn chương
Franz Kafka – Nhân dịp kỷ niệm mười năm ngày mất của ông

FIC&POE
Joseph Roth, Hành khúc Radetzky (trích)
Robert Musil, Người đàn ông không phẩm chất (trích)
Heinrich von Kleist, Michael Kohlhass
Heinrich von Kleist, Hầu tước phu nhân von O…
Thomas Köck, địa đồ
Ferdinand von Schirach, Khủng bố
Clemens J. Setz, “Xác chết”
Clemens J. Setz, Indigo (trích)
Eva Menasse, “Tội lười biếng”
Jenny Erpenbeck, “Cô bé”
Robert Walser, Nhật ký Jakob von Gunten
Robert Walser, “Cô cú”
Robert Walser, “Một cô bé người Berlin”
Franz Kafka, “Thợ săn Gracchus”
Franz Kafka, “Những điều tra của một con chó”

PHỎNG VẤN
địa đồ: Đàm thoại với các chứng nhân lịch sử

  • Walter Benjamin, Nghệ thuật kể chuyện

    31/07/2022

    Thời gian đọc: 3 phút Thông tin chỉ có giá trị cho thời khắc lúc nó còn mới. Nó chỉ sống ở thời khắc đó. Nó phải hoàn toàn phụ thuộc vào điều đó và tự giải thích chính mình ngay không để mất chút thời giờ nào. Câu chuyện thì khác: nó không làm tiêu mòn bản thân đi. Nó giữ lại cái quyền năng nội tại của mình và có thể triển hiện sau một thời gian dài trôi qua.

địa đồ

Thomas Köck, địa đồ

by Trương Hồng Quang in Fic&Poe

Thời gian đọc: 51 phút thà rằng
chẳng thuộc vào thời nào
tự do sã cánh như chim trời

liệu ta phải rơi khỏi thời gian
để được giải thoát khỏi thời gian hay
liệu phải sống đúng thời
lưu danh muôn thuở

Về tác giả Thomas Köck và tác phẩm địa đồ (atlas)

31/07/2022

Thời gian đọc: 8 phút Văn bản kịch gần 100 trang đánh máy, được viết theo thể thơ tự do, không có chữ viết hoa, không có dấu chấm phẩy, lời thoại của nhân vật – hay đúng hơn là những dòng độc thoại nội tâm bất tận của họ – hòa quyện, chắp dính với nhau, chữ kết thúc của một câu thường cũng là chữ mở đầu của câu mới. Các không – thời gian không tồn tại biệt lập mà dường như luôn đồng hiện.

địa đồ: Đàm thoại với các chứng nhân lịch sử

31/07/2022

Thời gian đọc: 42 phút Câu chuyện được kể trong văn bản này không phải là một câu chuyện có thật, mà là một biên khúc giả tưởng do Thomas Köck dựng lên, với một lịch sử gia đình trải rộng giữa Đức và Việt Nam, giữa Tây và Đông Đức. Mặc dù vậy, tác giả đã tìm hiểu rất nhiều cho tác phẩm này, đã trò chuyện với những người Việt-Đức thuộc các thế hệ khác nhau, và đương nhiên, tất cả những nghiên cứu và trao đổi này đã thấm vào câu chữ của anh, đôi khi hết sức trực tiếp.

Eva Menasse

  • Eva Menasse, “Tội lười biếng”

    31/07/2022

    Thời gian đọc: 19 phút Fritz là người dễ đoán, không thích lạc khỏi những lối mòn quen thuộc. Vì thế mà bao năm qua, anh chỉ yêu đương vụng trộm với đồng nghiệp, hay hiếm hơn, với vợ mấy người bạn chơi bóng quần.

Jenny Erpenbeck

  • Jenny Erpenbeck, “Cô bé”

    31/07/2022

    Thời gian đọc: 16 phút Có lẽ là thời gian đang trôi. Thời gian có lẽ đang kéo em dần xa dần khỏi đứa bé gái ngày nào: Doris, con của bố Ernst và mẹ Elisabeth, mười hai tuổi, sinh ở Guben. Chẳng còn ai ở đây để bảo với em rằng liệu những từ ngữ ấy có bị bỏ rơi hay ngẫu nhiên tìm ra cái hốc này, cái đầu này, hay bảo cho em biết liệu những từ ấy có thực sự thuộc về em hay không. Thời gian dấn vào giữa em và bố mẹ, giữa em và những con người khác, thời gian đã kéo lê em đi và nhốt em vào cái hốc tăm tối này.

Clemens J. Setz

  • Clemens J. Setz, Indigo (trích)

    31/07/2022

    Thời gian đọc: 22 phút Không lâu sau khi Tommy ra đời, Roberta trở bệnh. Ban đầu là chứng mất cân bằng, buồn nôn và mất phương hướng ngắn hạn. Bởi Roberta đã từng gặp phải một số vấn đề sức khỏe sau hai lần sinh nở trước đó, bà không suy nghĩ quá nhiều và cũng không đi khám. Nhưng chẳng mấy chốc, hai đứa con trai còn lại của bà, Paul và Marcus, cũng bắt đầu ốm. Chúng có những biểu hiện bệnh tương tự.

  • Clemens J. Setz, “Xác chết”

    31/07/2022
Tiểu luận

Những người chết quay về và mê lộ của W. G. Sebald

31/07/2022

Thời gian đọc: 45 phút Những tiểu thuyết của nhà văn tài hoa quái dị Sebald giống như cuốn sổ tay của ông cậu Adelwarth (trong Ký ức lạc loài) với các mục ghi bằng nhiều thứ tiếng. Không dễ dàng để hiểu ngay tất cả các ký hiệu của truyện kể.

Bên phía: Zlog

Jorge Luis Borges, “Phế tích vòng tròn”

Người đó đang tìm một linh hồn xứng đáng tham dự vào vũ trụ.

Văn chương Hayashi Fumiko: Thân phận con người, bước chân lữ khách và tâm hồn nghệ sĩ

Cuộc lữ nhọc nhằn là số phận của một nhân vật cụ thể trên trang sách, nhưng cũng có thể là thân phận của biết bao người, là thân phận làm người trong cõi đời tục lụy.

Hayashi Fumiko, “Mưa”

nếu nghĩ đến cái chết thì chắc chắn việc gì cũng có thể làm được

Kawabata Yasunari, “Bồ công anh” (trích)

Chà, những người tâm hồn điên loạn không hẳn sẽ khỏi bệnh nhờ môi trường yên ả được.

Vladimir Nabokov, “Nói đi, ký ức” (trích)

Và khi cô ngồi xuống, hay đúng hơn là giải quyết nhiệm vụ ngồi xuống, lớp mỡ ở cằm dưới rung rinh, phần mông phì nhiêu với ba chiếc khuy ở cạnh bên, cẩn trọng hạ xuống.